بدهی‌های شهرداری؛ ارث ۵۰ هزار میلیاردی
می‌گویند به بیل گیتس گفتند ثروت شما چقدر است؟ گفت: الان یا الان! بدهی‌های ما در شهرداری دینامیک است. تخمین ما بالای ۵۰ هزار میلیارد است که همه‌اش به ما ارث رسیده است.
کد خبر :
۷۰۹۳۶
بازدید :
۸۰۰۵
پیروز حناچی، شهردار تهران که براساس شنیده‌ها حضور و دعوتش در برنامه‌های تلویزیونی با موانعی مواجه بود، جمعه‌شب در برنامه دست‌خط که از شبکه پنج پخش می‌شود، روبه‌روی محمدحسین رنجبران، مجری این برنامه که مسئولیت روابط‌عمومی صداوسیما را نیز بر‌عهده دارد، نشست و به پرسش‌های او پاسخ داد.
در این برنامه او درباره موضوعات زیادی اعم از پرونده نجفی، وضعیت ترافیک و آلودگی هوای تهران، مترو، بدهی‌های شهرداری تهران، فساد در شهرداری، دیدار با مقام معظم رهبری و آیت‌الله سیستانی و... به پرسش‌های مجری پاسخ داد. در ادامه بخش‌هایی از حرف‌های حناچی در این مصاحبه آمده است.
حناچی در پاسخ به سؤالی درباره اتفاقی که برای نجفی رخ داد و مخالفت و موافقت‌هایی که منجر به شهردار‌شدن او شد، این‌طور پاسخ گفت: «به‌هر‌حال اعضای شورا به اتفاق به ایشان رأی دادند. کم اتفاق می‌افتد ۲۱ نفر اعضای شورای شهر به یک نفر رأی دهند.
من فکر می‌کنم در مقام قضاوت نیستم و نباید بود. ما روایت داریم و در فرهنگ ما هست که به‌راحتی نباید قضاوت کرد، حتی استهزا هم نباید کرد؛ ولی دعا‌هایی داریم که از خدا می‌خواهیم ما را یک لحظه به خودمان وانگذارد! همان یک لحظه می‌تواند مسیر زندگی آدم را تغییر دهد و به‌هر‌صورت اتفاق خوشایندی برای ما و هم‌نسل‌های ما نبود. کسانی که بعد از انقلاب را درک کردند و مدیران مختلفی را در شرایط مختلفی دیدند».
او درباره وضعیت شهر تهران و خواسته‌های شهروندان با اشاره به اینکه شهریور سال ۹۶ شهروندان تهرانی دو مشکل آلودگی هوا و ترافیک را اصلی‌ترین مسائل تهران در یک نظرسنجی اعلام کردند، بر راهکار افزودن بر عرصه‌های عمومی برای حل این دو مشکل تأکید کرد و با ذکر مثال‌هایی از خیابان‌های شهر پاریس و میدان تقسیم در استانبول گفت: «آنچه از هر شهری در بدو امر در ذهن شما نقش می‌بندد، مربوط به حوزه قلمرو عمومی است.
به‌همین‌خاطر بزرگ‌ترین ثروت شهر‌ها آن بخشی است که به شکل عمومی در حوزه قلمرو عمومی اتفاق می‌افتد. ما این را سال‌ها به شکل پارک‌ها می‌دیدیم. پارک ایجاد می‌کردیم؛ ولی شکل و نوع این فضا‌ها در دنیا تغییر کرده است. در این دوره کوتاه که ما بودیم، تلاش زیادی صورت گرفته، برای اینکه این فضا‌ها شکل پیدا کند.
کاری که در میدان هفت تیر دارد انجام می‌شود، با همین دیدگاه است. خیلی از ظرفیت‌های دیگر در شهر است که پتانسیل چنین موضوعی را دارد؛ مثلا خیابان ولیعصر (عج) یکی از اینهاست. ما در دنیا کم خیابانی را داریم که نزدیک ۲۰ کیلومتر طول آن باشد و ۱۸ هزار درخت چنار ۶۰، ۷۰ساله در آن وجود داشته باشد.»
او با اشاره به تجربه موفق پیاده‌راه‌سازی خیابان ۱۵ خرداد گفت: «کاهش استفاده از خودرو‌های شخصی یکی از اصلی‌ترین اهدافی است که ما تعقیب می‌کنیم. با توسعه مترو این زمینه دارد فراهم می‌شود. درحالحاضر هفت خط فعال مترو داریم که البته خطوط ۶ و ۷ در حال کامل‌شدن است؛ ولی بقیه خطوط و ایستگاه‌ها کامل است. باید تلاش کنیم میزان تأثیرگذاری مترو را در شهر بالا ببریم.
درحالحاضر چیزی حدود ۱۵، ۱۶ درصد از بار حمل‌ونقل عمومی روی مترو است. در رتبه‌بندی جهانی، متروی تهران بین ۱۰ تا پانزدهمین متروی دنیا تلقی می‌شود. ما دیر شروع کردیم؛ ولی خوب پیش رفتیم. امیدواریم خط‌های ۸، ۹ و ۱۰ را هم به‌زودی بتوانیم شروع کنیم. اصلی‌ترین مانع ما در مترو یارانه زیادی است که در بخش حمل‌ونقل می‌دهیم. الان تقریبا ۱۰ درصد قیمت واقعی را روی بلیت‌ها با مردم حساب می‌کنیم».
حناچی درباره خیابان ولیعصر و احتمال راه‌اندازی شیوه جدیدی از حمل‌ونقل عمومی در آن نیز این‌طور گفت: «الان در خیابان ولیعصر جبهه غربی و جبهه شرقی ارزش املاک تغییر کرده که به خاطر عبور بی‌آرتی است؛ یعنی یک‌طرفه‌بودن خیابان و عبور بی‌آرتی این تأثیر را گذاشته است.
ما خیلی راحت می‌توانیم حمل‌ونقل عمومی را با قطار سبک شهری یا ال‌آر‌تی به وسط خیابان منتقل کنیم و خیابان دوطرفه شود و این ارزش را به هر دو طرف خیابان برگردانیم. این جزء برنامه‌ها است که داریم روی آن مطالعه می‌کنیم».
حناچی همچنین در پاسخ به این پرسش مجری که شهرداری چقدر بدهی دارد؟ این‌طور پاسخ داد: «می‌گویند به بیل گیتس گفتند ثروت شما چقدر است؟ گفت: الان یا الان! بدهی‌های ما در شهرداری دینامیک است. تخمین ما بالای ۵۰ هزار میلیارد است که همه‌اش به ما ارث رسیده است.
حدود ۲۹ هزار میلیارد بدهی بانکی داریم که البته در حال تسویه‌کردن و تأدیه‌کردن آن هستیم. بخشی را با دولت به‌عنوان بدهی‌های دولت تهاتر کردیم. آن مثال بیل گیتس را هم که گفتم، به این دلیل است که خیلی از کسانی که طلب از شهرداری دارند، وقتی مراجعه می‌کنند، ما متوجه می‌شویم».
او در رابطه با همکاری دولت با شهرداری نیز گفت: «خوشبختانه رابطه خوبی با دولت داریم. اعتقاد من بر این است که تهران، هم به دلیل پایتخت‌بودن و هم به دلیل بزرگ‌ترین کلان‌شهر ایران و منطقه‌بودن، مسائل و مشکلاتش را تنها شهردار و نظام مدیریت شهری آن نمی‌تواند حل کند. بخشی از این موضوعات حاکمیتی است؛ مثلا موضوع حمل‌ونقل عمومی در تهران قطعا یک موضوع حاکمیتی است».
حناچی همچنین با اشاره به رابطه خوب با شورای شهر در رابطه با مسئله تعداد نیرو‌های انسانی شهرداری نیز تأکید کرد: «ما یک مشکل جدی در شهر تهران داریم. به نسبت پست‌های مصوب، نیروی انسانی سه‌برابری داریم؛ یعنی حدود سه‌برابر به طور متوسط نسبت به پست‌های مصوب.
حتی در مقایسه با کلان‌شهر‌های دیگر دنیا هم این وضعیت ما وضعیت حادی است. طبیعتا باری که این بخش از نیروی انسانی به هزینه‌های جاری ما وارد می‌کند بار سنگینی است، مخصوصا سال که عبور می‌کند افزایش حقوق را داریم و یک دستگاه درآمد هزینه‌ای هستیم.
عمده درآمد را از طریق ارائه خدمات و عوارض کسب می‌کنیم و باید تأدیه کنیم». شهردار تهران درباره اینکه چقدر از بودجه شهرداری ماهانه از دولت گرفته می‌شود نیز گفت: «به طور متوسط از مالیات بر ارزش افزوده در سال حدود زیر سه‌هزار میلیارد می‌گیریم. بودجه امسال نزدیک ۱۹ هزار میلیارد است.
مابقی را خودمان تأمین می‌کنیم که میزان تخصیص آن معمولا صددرصد است. کلان‌شهر‌های دنیا و همه شهر‌های دنیا باید بتوانند سرویس و خدمات ارائه کنند و عوارض بگیرند که بتوانند خودشان را اداره کنند. چطور ایدئال ما این است که دولت را با مالیات اداره کنیم، در شهرداری‌ها چنین چیزی هست که منابع مالی سالم و پایدار را باید به اندازه فراهم کنیم. اگر از من بپرسید که الان منابع مالی سالم و پایدار برای اداره امور شهر دارید، پاسخ من به طور قطعی مثبت نیست.
همه منابع ما منابع سالم نیست و ایجاد عارضه می‌کند. حدود ۷۰ درصد بودجه ما به ساخت‌وساز وابسته است، اعم از شکل قانونی و شبه‌قانونی آن! تمام تلاش ما این است که به هر صورت این را به شرایط قابل‌قبولی برسانیم. دو لایحه الان در مجلس مطرح است؛ یکی لایحه منابع مالی پایدار که خوشبختانه بالاخره از دولت خارج شد و دیگری مالیات بر ارزش افزوده که تمام تلاش ما این است که نه فقط در شهر تهران، بلکه در همه شهر‌های کشور این مشکل را حل کنیم». حناچی همچنین در رابطه با دیدار خود با رهبری نیز که پیش از این خبری از آن منتشر نشده بود، در پاسخ به پرسش‌های مجری این‌طور توضیح داد: «خدمت ایشان رسیدم که البته جلسه مستقلی نبود.
ما برای نماز خدمت ایشان رسیدیم. توصیه کردند که از متخصصان در اداره امور شهر استفاده کنید و این شهر خیلی شهر بافرهنگ و باعقبه‌ای است و به این عقبه و فرهنگ توجه کنید. از حداکثر بضاعت نیرو‌های متخصص هم در اداره امور شهر استفاده کنید».
حناچی در پاسخ به این سؤال که فضای کشور را چطور می‌بیند نیز این‌طور پاسخ داد: «درحالحاضر فکر می‌کنم با تجربه‌ای که از دوران دفاع مقدس داریم، در جنگ هستیم، فقط گلوله‌ای شلیک نمی‌شود؛ یعنی به جهت شرایط اقتصادی شرایط حادی داریم که شاید با سال ۶۵ قابل مقایسه است؛ دورانی که نمی‌توانستیم نفت را به راحتی صادر کنیم و هزینه‌های سنگین جنگ را هم در داخل داشتیم.
من فکر می‌کنم در این شرایط هیچ راهی نداریم جز حداکثر انسجام داخلی مثل شرایطی که در زمان جنگ داشتیم. با توجه به اقشار ضعیف یا کم‌درآمد در جامعه و دامن‌نزدن به ایجاد اختلاف طبقاتی، من فکر می‌کنم این دوران سخت را هم پشت‌سر خواهیم گذاشت». حناچی همچنین در رابطه با سفر به عراق و دیدار با آیت‌الله سیستانی نیز گفت: «من به دعوت شهردار بغداد رفتم. سفر خیلی خوبی بود، بحث انتقال تجارت بود.
متروی بغداد در آنجا مورد بحث قرار گرفت و تجربیاتی که ما در ایران داشتیم. روز نیمه شعبان هم در نجف بودیم. شرایطی پیش آمد که به زیارت حضرت آیت‌الله سیستانی رسیدیم و کاملا مشخص بود ایشان اخبار ایران را دارند و تعقیب می‌کنند، کاملا به‌روز بودند.
در مورد سیل، تذکراتی را برای مناطق جنوبی ایران دادند و پیغام‌هایی دادند که به دولت برسانم. خدمت ایشان عرض کردم که این حساسیت‌ها در دولت هم مطرح شده است. یک نگرانی داشتند و می‌فرمودند: رهبران جمهوری اسلامی هم نسبت به این موضوع، هم حضرت امام و هم رهبری، حساس بودند و بر بحث ساده‌زیستی مسئولان خیلی تأکید داشتند که فرمودند: مردم ایران مردم هوشمندی هستند و به این موضوع حساسیت دارند و تأکید کردند».
بخشی از پرسش‌های مجری نیز در رابطه با وضعیت خانوادگی شهردار تهران بود. او در این بخش گفت که متولد سال ۱۳۴۲ در تهران است و شغل پدرش که سال ۸۳ از دنیا رفت، فرش‌فروشی بود و مادرش نیز در قید حیات است. پیروز حناچی سال ۶۳ و در ۲۱ سالگی ازدواج کرد. دو فرزند دختر و پسر دارد که هر دو ازدواج کرده و در بخش‌های غیردولتی مشغول به کار هستند.
او به غیر از خودش، شش خواهر و برادر دیگر هم دارد که دو خواهرش خانه‌دار و یکی از آن‌ها ساکن خارج از کشور است. او همچنین به پرسش مجری در رابطه با یکی از برادرانش که عضو سازمان مجاهدین خلق است پاسخ داد؛ پرسشی به این شرح: «حاشیه‌ای که در تأیید حکم شما به وجود آمد و صحبت‌های زیادی شد، فراموش نمی‌کنم توییتی هم شما کردید.
قبل یا بعد از تأیید بود نمی‌دانم، ولی توییت خیلی محکمی بود. درباره یکی از اخوی‌های شما بود. کم نبودند افرادی که در نظام بودند یا بچه‌های آن‌ها در این مسیر رفتند و متأسفانه یا کشته یا اعدام شدند یا بعضا هستند. با ایشان هیچ ارتباطی ندارید؟» و پاسخ حناچی به این سؤال به این شرح بود: «خیر. بالاخره کسانی که روز‌های اول انقلاب را به یاد دارند، در آن شرایط خیلی اتفاقات افتاد که خوب و میمون نبود و خیلی‌ها هم صدمه دیدند و عارضه آن را چشیدند. به هر صورت ما هم یکی از این خانواده‌ها بودیم.
معمولا هم در خانواده‌هایی که فضای عمومی در خانواده راحت بود این اتفاق می‌افتاد که مسیر‌ها را انتخاب می‌کردند. کسی هم نمی‌دانست انتهای مسیر در نهایت به کجا ختم می‌شود. به هر صورت ما هم از خانواده‌هایی بودیم که این تجربه را داشتیم. او از من بزرگ‌تر بود.
مرحوم پدر ما را در مدرسه مفید که آن زمان مرحوم شهید بهشتی، شهید باهنر و مرحوم موسوی‌اردبیلی بنیان‌گذار آن بودند، گذاشتند. ما با فضای مذهبی در آن دوران بزرگ شدیم. کشور هم تجربه فضای آزاد را نداشت. ایشان آدم فعالی بود.
در شرایط انقلاب فعال، ولی به هر صورت قسمت این بود». حناچی در بخش دیگری از این مصاحبه در رابطه با سوابق خود بعد از انقلاب به پرسش‌های مجری پاسخ داد. او از راه‌اندازی یک دفتر فنی برای کمک به جبهه‌های جنگ در دوره دانشجویی و نقشی که در مهندسی جبهه داشت صحبت کرد و از ساخت پل‌های شناور برای پشتیبانی جزیره مجنون گفت و در پاسخ به این سؤال که بعد از جنگ در سپاه نماندید؟ نیز گفت: «خیر. من بعد از جنگ تقریبا هم‌زمان با اعطای درجات از سپاه بیرون آمدم، بالاخره نیامده بودیم نظامی شویم. ما برای مقابله با تهدید کشور در آن عرصه حضور داشتیم».
او در این بخش همچنین از رفاقت و هم‌دانشکده‌ای‌بودنش با سردار عزیز جعفری، فرمانده پیشین سپاه پاسداران، در دوران دانشجویی سخن گفت و افزود جنگ که تمام شد، واحد‌های باقی‌مانده دانشگاه را با هم گذراندیم. حناچی همچنین به این سؤال مجری که «آقای شهردار با اژد‌های هفت‌سر فساد می‌خواهد چه کند که به‌شدت هم شهرداری را تهدید می‌کند؟»
چنین پاسخی داد: «من فکر می‌کنم فساد کشور را تهدید می‌کند؛ یعنی هرجایی را که حساسیت وجود نداشته باشد می‌تواند تهدید کند و آن چیزی که ما در شهرداری نسبت به آن حساسیت نشان می‌دهیم هرجایی که با آن مواجه می‌شویم سعی می‌کنیم از آن گذشت نکنیم. این خود پیامی را به مجموعه می‌دهد. به هر صورت شهرداری جایی است که بیشترین اصطکاک را با بدنه مردمی و بیشترین حجم مراجعه را دارد.
همکاران من می‌گویند ما سازمانی هستیم که از بدو تولد تا پس از مرگ با مردم در ارتباط هستیم. بیشترین حجم ارتباط می‌تواند بیشترین حجم فساد یا بیشترین آمار را در این زمینه‌ها ایجاد کند. به هر صورت این موضوعی است که دائما باید نسبت به آن حساسیت نشان داد. بخش عمده‌ای از این در انتصابات می‌تواند خود را نشان دهد. طبیعی است که انتصابات درست و سالم تبعات تصمیمات درست و سالم را به دنبال خواهد داشت.»
حناچی در این رابطه که آیا تاکنون با کسی به دلیل فساد در شهرداری برخورد شده است نیز گفت: «خیلی داعیه‌ای نداشتیم اگر موردی را برخورد می‌کنیم داد بزنیم. بی‌سروصدا کار را انجام می‌دهیم. البته فراوان داشتیم و حداقل در این مدت ۱۰ مورد کلیدی بود. برخی از این‌ها کارمندان ما هستند و حضور داشتند که در رده‌های همه‌جوره بودند».
۰
