"اقلیم‌-خنثی" شدن اروپا تا سال ۲۰۵۰

اورزولا فون درلاین رئیس کمیسیون اروپا، شارل میشل رئیس شورای اروپا، سانا مارین نخست وزیر فنلاند و رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا

رهبران ۲۷ کشور اتحادیه اروپا امروز در بروکسل توافق کردند که تا سال ۲۰۵۰ "کربن‌خنثی" شوند، اما لهستان که بسیار به زغال سنگ وابسته و با این تصمیم مخالف است فعلا مستثنی شده است.

اورزولا فون درلاین، رئیس کمیسیون اروپا این توافق را به "پا گذاشتن انسان بر ماه" تشبیه کرد. شارل میشل رئیس شورای اروپا گفت: برای بعضی کشور‌ها و مناطق، تطبیق با این تصمیم دشوارتر از بقیه بوده است:

"ما این تصمیم را با احترام به نگرانی‌های کشور‌های مختلف گرفتیم، زیرا می‌دانیم که در نظر گرفتن شرایط خاص هر کشور مهم است و نقطه شروع اقدامات از یک کشوری به کشور دیگر فرق می‌کند. "

او گفت: اتحادیه اروپا سعی می‌کند نظر موافق لهستان را نیز جلب کند.

اقلیم-خنثی یعنی چه؟
اقلیم-خنثی یعنی تولید گاز‌های گلخانه‌ای با جذب این گاز‌ها از جو زمین خنثی شود. گاز‌های گلخانه‌ای که خودرو‌ها و نیروگاه‌ها تولید می‌کنند از جو زمین بازجذب می‌شوند با درخت و جنگل‌کاری و فناوری‌هایی که دی اکسید کربن را زیر زمین دفن می‌کنند.

ماتئوش موراویتسکی نخست وزیر لهستان گفت: این مذاکرات "دشوار" بوده، اما از این که کشورش از این تصمیم معاف شده اظهار خشنودی کرد. او گفت: "این قاعده باید در روند قانون‌گذاری گنجانده شود که لهستان با سرعت خودش به وضع اقلیم‌خنثی برسد. "

چند کشور اروپای شرقی خواستار ضمانت‌های مختلف از جمله ضمانت مالی بودند تا موافقت کنند که تولید گاز‌های گلخانه‌ای را به صفر برسانند. نظر موافق جمهوری چک و مجارستان با این تضمین جلب شد که انرژی هسته‌ای در بین منابع جدید انرژی که جای سوخت‌های فسیلی را می‌گیرند گنجانده شود.

توافق اتحادیه اروپا در روزی حاصل شد که اجلاس اقلیمی سازمان ملل موسوم به کاپ-۲۵ در مادرید اسپانیا امروز به پایان می‌رسد. این نگرانی وچود دارد که بیانیه پایانی اجلاس مادرید کم‌رمق باشد و بیشتر تصمیم‌های اساسی به اجلاس حساسی که در پایان سال ۲۰۲۰ در گلاسکوی اسکاتلند برگزار می‌شود موکول شود.

در بروکسل بر سر چه توافق شد؟
پس از ده ساعت مذاکره، اتحادیه اروپا در بیانیه‌ای اعلام کرد که از اقلیم-خنثی کردن کشور‌های خود تا سال ۲۰۵۰ حمایت می‌کنند. در این بیانیه بدون نام بردن از لهستان آمده که "یک دولت عضو، در این مرحله، نمی‌تواند خود را متعد به اجرای این هدف کند"، اما شورای اروپا دوباره این موضوع را تابستان آینده در ماه ژوئن بررسی خواهد کرد.

این بیانیه حق کشور‌ها را برای تصمیم‌گیری در مورد تولید انرژی به رسمیت شناخت و اعلام کرد که برخی کشور‌ها اشاره کرده‌اند که انرژی اتمی هم جزء انرژی‌های جایگزین باشد. برای اقدام‌های اقلیمی بانک سرمایه گزاری اروپا، یک تریلیون یورو را بین سال‌های ۲۰۲۱ تا ۲۰۳۰ تعهد کرده و شورای اروپا هم از این تصمیم استقبال کرد.

بریتانیا که در این اجلاس شرکت نداشت قرار است در پایان ژانویه سال ۲۰۲۰- حدود پنجاه روز دیگر- از اتحادیه اروپا خارج شود، اما پیشتر دولت بریتانیا اعلام کرده بود که قصد دارد تراز گاز‌های گلخانه‌ای‌اش را تا سال ۲۰۵۰ به صفر برساند، (یعنی تولید و بازجذب گاز‌های گلخانه‌ای برابر باشند).

در توافق سبز اروپا این موارد مطرح شده است:

- "سازوکار گذار" برای کمک به کشور‌هایی که به سوخت‌های فسیلی بسیار وابسته هستند و حرکت از "فرآیند‌های بیش‌کربن‌زا" به منابع تجدیدپذیر

- پیشنهاد رساندن تولید گاز‌های گلخانه‌ای به نصف میزان تولید (و حتی بیشتر) این گاز‌ها در سال ۱۹۹۰ تا سال ۲۰۳۰. هدف فعلی چهل درصد تولید سال ۱۹۹۰ است.

- تصویب قانونی تا سال ۲۰۵۰ که اقلیم-خنثی شدن اتحادیه اروپا را "برگشت‌ناپذیر" کند

- برنامه تشویق اقتصاد چرخه‌ای (کاهش زباله و ضایعات با استفاده مجدد)، توجه به تولید کالا‌هایی که ضرری برای محیط زیست ندارند و دنبال کردن سیاست "مزرعه تا بشقاب" (تولید و توزیع مواد غذایی با در نظر گرفتن جنبه‌های محیط زیستی، اقتصادی، اقلیمی، اجتماعی و سلامتی)