بازار نوروزی، از کمبود بلیت تا حذف تدریجی اسکناس

روزهای پایانی ‌سال همیشه با اخبار متنوع و مختلفی از قیمت کالاها همراه است. خبر عیدی کارمندان و کارگران، کنترل بازار شب عید، عرضه میوه و آجیل، نمایشگاه‌های بهاره، اعلام قیمت‌های مصوب سوخت و... بخشی از اخبار جذاب این روزها است که شنیده می‌شود. خلاصه آن‌که هر خبری که بتواند کمک به شفافیت بازار کند و به مردم اطلاعات خوبی بدهد تا اجناس را به قیمت مناسب بخرند، این روزها خواهان دارد و خوب رصد می‌شود.

امسال برخلاف خواست اصناف، نمایشگاه‌های بهاره بار دیگر برگزار شده و ترافیک‌های شدید پایان‌ سال را در برخی نقاط اصلی شهرهای بزرگ تشدید کرده است. در تهران بوستان ولایت، حکیمیه تهران پارس، پارک ارم و مصلی نقاط بحرانی ترافیک‌های این روزها است تا بدانیم مردم به این مراکز می‌روند. فارغ از این عرضه‌ها، بازارهای مختلف این روزها پرخبر است و حتی از نرخ‌گذاری تازه قیمت بنزین یاد می‌شود که باید براساس مصوبه کمیسیون تلفیق بودجه، ٥‌درصد به قیمت هر لیتر فرآورده نفتی (بنزین، نفت، گاز) در ‌سال ٩٥ اضافه شود. هرچند که این خبر هنوز تایید نهایی نشده است، اما به هرسو این خبر هم مانند افزایش مزد کارگران و تصویب برخی ارقام دیگر، حاشیه‌سازان اقتصادی پایان‌ سال هستند و همچنان هم ادامه دارند. کمتر از دو هفته دیگر ‌سال به پایان می‌رسد و در حوزه اقتصادی، پرترافیک‌ترین ایام‌ سال و اوج زمانی است که مراجعه به نظام بانکی وجود دارد.

هرچند که برخی از مردم برای انجام امور بانکی خود از طریق شبکه شتاب و ابزارهای الکترونیک استفاده می‌کنند، اما فعالیت شعب هم به بالاترین حد ممکن رسیده است. تشکیل صف در جلوی برخی خودپردازها، ترافیک‌های شدید مراکز خرید و شلوغی خیابان‌ها برخی از مولفه‌های رونق بازار نوروزی است که این روزها دیده شده است. برهمین اساس در ادامه، برخی از مهم‌ترین وقایع این روزها را که مانند تقاضای بلیت در برخی مسیرهای سفرهای نوروزی پرمخاطب است، می‌خوانید:

دادوستدهای بانکی به اوج رسید
شبکه بانکی هم این روزها زیر بار ترافیک سنگین مراجعات پایان ‌سال قرار گرفته است و استفاده از شبکه شتاب و پرداخت‌ الکترونیک این روزها به اوج می‌رسد، درعین‌حال نگرانی از قطع یا اختلال خدمات‌رسانی هم وجود دارد. براساس آمارها، درحال حاضر ۵۰‌میلیون مشتری بانکی در ایران وجود دارد و از پرداخت‌های مستقیم مالی بهره‌مند هستند، ضمن آن‌که حدود ۲۴‌هزار شعبه در ۳۴ بانک و موسسه اعتباری با بیش از ۳۰۰‌میلیون کارت بانکی به مشتریان خدمات ارایه می‌دهد. هرچند هنوز هم اسکناس رایج‌ترین و ساده‌ترین وسیله معامله بین خریداران و فروشندگان است ولی طی سال‌های گذشته موجی از استفاده از ابزارهای جدید به‌ویژه در حوزه فناوری بانکی ایجاد شده است.

مردم دیگر این روزها ترجیح می‌دهند به جای حمل پول، پرداخت‌ها را از طریق کارت‌های بانکی و شبکه شتاب انجام دهند. اخیرا امکان پرداخت و خرید از دستگاه‌های POS سیار نیز فراهم شده و بسیاری از مردم نه‌تنها خریدهای بزرگ روزانه خود، بلکه خریدهای خُرد و کوچک را هم از طریق پرداخت الکترونیکی دنبال می‌کنند. می‌توان این‌گونه گفت که به شرط توسعه ابزارهای جدید و تکمیل شدن چرخه فناوری در بانک‌ها، تا چند‌ سال آینده حجم زیادی از معاملات به وسیله اسکناس از دادوستدها حذف شود.

بلیت برخی پروازها نایاب شد
هر ساله در آستانه سفرهای نوروزی موضوع خرید و فروش بلیت هواپیما به بحث داغ سفرها تبدیل می‌شود، چراکه نسبت تقاضای سفرهای هوایی از صندلی‌های موجود هواپیما بیشتر است، بنابراین در زمان پیک سفر، افزایش تقاضا موجب کمبود بلیت در بازار می‌شود. به گزارش مهر، با توجه به این‌که تعداد صندلی‌های هواپیما کمتر از تعداد متقاضیان است، فروش بلیت بیش از ظرفیت در روزهای پیک سفر، مشکلاتی را برای مسافران به وجود می‌آورد اما به نظر می‌رسد شرکت‌ها و آژانس‌های فروش بلیت چندان به این امر توجهی ندارند.

گشتی در آژانس‌های فروش بلیت نشان می‌دهد درحال حاضر اغلب بلیت‌ها برای سفرهای نوروزی به پایان رسیده است؛ به‌ویژه بلیت پروازهای کیش یا سفرهای خارجی برای هفته نخست نوروز اغلب به اتمام رسیده و بلیت سایر مقاصد هوایی هم رو به اتمام است. درمیان استقبال مسافران برای سفرهای نوروزی، موضوعی که بیشتر به توجه ویژه دستگاه‌های ذیربط نیاز دارد، نظارت بر عملکرد آژانس‌های فروش بلیت و شرکت‌های هواپیمایی است، چرا که در این روزها برخی از آژانس‌های فروش تور و بلیت، قیمت‌های چندبرابری را از مسافران دریافت می‌کنند.

درحال حاضر یکی از شرکت‌های هواپیمایی نرخ بلیت رفت هواپیمای تهران- مشهد را برای تاریخ اول فروردین در ساعت‌های مختلف از ۱۸۷‌هزار تومان تا ۲۲۴‌هزار و ۷۰۰ تومان تعیین کرده است که نرخ بلیت در ساعات ابتدایی صبح گران‌تر است، همچنین برای پرواز برگشت مشهد به تهران هم قیمت‌ها از ۱۵۴‌هزار تومان شروع شده و تا ۲۲۴‌هزار تومان افزایش می‌یابد.

مراکز سیار عرضه میوه در تهران
حجم عرضه اقلامی مانند میوه به تناسب فصل‌های ‌سال تغییر می‌کند اما هنر مدیریت در بازار حکم می‌کند برای فصل‌های متفاوت یا فواصل بین تغییر فصل‌ها باید با مدیریت بازار و تعادل بین عرضه و تقاضا، قیمت میوه‌ها را کنترل کرد. این شیوه از زمان‌های قدیم نیز مرسوم بوده اما امروز به شیوه برنامه‌ریزی شده و مکانیزه از طریق نهادهای دولتی یا مسئولان انجام می‌شود. علی‌اشرف منصوری، رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران درباره این موضوع با اشاره به برنامه‌ریزی‌ها، اعلام کرد: میوه شب عید از روز پنجشنبه ۲۰ اسفند در بیش از ۳۱۵ نقطه استان توزیع می‌شود.

او با اشاره به این‌که برنامه‌ریزی برای تامین میوه شب عید از شهریور در قالب کمیته تنظیم بازار با هماهنگی ستاد تنظیم بازار کشور انجام شده است، افزود: میوه ذخیره‌سازی شده برای تامین نیاز شب عید در مقایسه با ‌سال گذشته ٢,٥ برابر است و کیفیت بالاتری دارد، ضمن این‌که میوه‌ها از روز پنجشنبه ۲۰ اسفندماه در بیش از ۳۱۵ نقطه استان توزیع می‌شود. امسال برای دسترسی مناسب‌تر مردم تعداد مناطق و مراکز عرضه میوه در مقایسه با‌ سال گذشته دو برابر شده است.

وی با بیان این‌که امسال ۵ تا ۶ روز زودتر از سال گذشته سیب و پرتقال توزیع می‌شود، اظهار داشت: میوه مورد نیاز مردم حداکثر تا پایان سیزدهم فروردین‌ماه تا زمانی که تقاضا در بازار باشد، توزیع می‌شود. منصوری ادامه داد: سیب و پرتقال در ۸ سردخانه تهران در مناطق مختلف ذخیره‌سازی شده است تا برای انتقال میوه به مراکز عرضه و فروش با مشکل ترافیک مواجه نشویم.

وی اضافه کرد: سیب و پرتقال علاوه بر مراکز ثابت در مراکز سیار مبادی ورودی و خروجی تهران به صورت روزانه در چادرهایی که پیش‌بینی شده است، توزیع می‌شود. منصوری تاکید کرد: اداره کل بازرسی اصناف، اداره کل تعزیرات، سازمان توسعه تجارت و وزارت جهاد کشاورزی بر چگونگی عرضه و فروش میوه در مراکز نظارت دارند تا از لحاظ قیمت و کیفیت تخلفی صورت نگیرد. رئیس سازمان جهاد کشاورزی استان تهران گفت: میوه شب عید علاوه بر میادین میوه و تره‌بار در بیش از ۱۰۰ فروشگاه با همکاری اصناف عرضه می‌شود.

کاهش ١٥‌درصدی قیمت خشکبار، نه افزایش
در بازار خشکبار که یکی از اقلام پرمصرف عید است، چند روز گذشته خبری مبنی بر فروش آجیل و خشکبار به شیوه قسطی مخابره شد تا قیمت بالای این کالا را نشان دهد. با افزایش قیمت خشکبار در آستانه‌ سال نو، این خبر پیامدهایی داشت و مصطفی احمدی، رئیس اتحادیه آجیل و خشکبار تهران را وادار به واکنش کرد. او عرضه هرگونه آجیل و خشکبار قسطی در کشور را تکذیب کرد و گفت: امسال قیمت آجیل و خشکبار شب عید به‌طور میانگین بین ١٠ تا ١٥‌درصد کاهش داشته و در این محصول عرضه قسطی نداریم. او با تاکید بر این‌که آجیل و خشکبار شب عید و ایام نوروز تامین است و کمبودی در این زمینه نداریم، افزود: محصولات در اقلام مختلف و با کیفیت لازم به بازار عرضه شده و مشکلی در این زمینه نداریم.

وی به برگزاری نمایشگاه‌های بهاره تهران اشاره کرد و گفت: در این نمایشگاه‌ها آجیل و خشکبار کیفی با قیمت‌های مناسب عرضه شده و مردم می‌توانند خشکبار مورد نیاز خود را از این نمایشگاه‌ها تهیه کنند. وی دلیل کاهش نسبی نرخ آجیل و خشکبار در سال ‌جاری را افزایش بارندگی‌ها دانست و افزود: در برخی اقلام آجیل و خشکبار به دلیل وجود بارندگی‌ها، حدود ١٥‌درصد افزایش تولید داشته‌ایم که همین امر سبب کاهش نسبی قیمت‌ها شده است. وی گفت: امسال بیش از ١٨٥ هزارتن تولید پسته داشته‌ایم درحالی‌که ‌سال گذشته تولید این محصول ١٦٠‌هزار تن بود؛ بنابراین رشد تولید سبب ثبات قیمت پسته در سال‌ جاری شده است.

او درباره کمبود بادام هندی و بالا بودن قیمت آن نیز گفت: به دلیل این‌که بادام هندی در کشور ما تولید نمی‌شود چاره‌ای جز واردات این محصول نداریم؛ با توجه به این‌که بادام هندی در سبد آجیل و خشکبار مردم کشورمان قرار دارد، انتظار می‌رود مسئولان و دستگاه‌های متولی، واردات این محصول به بازار ایران را آزاد کنند. احمدی با بیان این‌که قیمت فندق نیز نسبت به پارسال ٤٠‌درصد کاهش دارد، افزود: در برخی محصولات که تولید آن در کشورمان کم است ناچار به واردات هستیم؛ همچون تخم کدو مرمری که میزان مصرف آن از تولید داخلی بیشتر است؛ با توجه به این نیاز، باید این محصول از طریق واردات تامین شود.