آیا آیفون ۱۰ هزار دلار می‌ارزد؟

سال ۲۰۱۷ سال پرباری برای گوشی‌های هوشمند جدید بود اما در این سال قیمت بهترین گوشی‌ها سر به فلک کشید. در سال ۲۰۰۷ که نخستین آیفون عرضه شد، قیمت این گوشی ۴۹۹ دلار بود. اما حالا ارزان‌ترین مدل آیفون ۸ با قیمت ۶۹۹ دلار فروخته می‌شود. هرچند در طی این ده سال به قدرت پردازش، حافظه، پیکسل‌ها و ظرفیت باتری این گوشی افزوده شده است، اما دیگر مانند گذشته یک گوشی انقلابی محسوب نمی‌شود.

پس چرا با وجود پیشرفت نه چندان زیاد سخت‌افزارها، قیمت گوشی‌ها تا این حد رشد داشته است؟ این را هم مدنظر داشته باشید که معمولا در زمان همه‌گیر شدن تکنولوژی‌های جدید، قیمت آن کاهش پیدا می‌کند. گوشی‌های هوشمند هم از این امر مستثنا نبوده‌اند. به‌طور مثال می‌توانیم به گوشی‌های هواوی Honor 8، شیائومی Mi A1 یا موتو G5 Plus اشاره کنیم که از مشخصه‌های بسیار خوبی بهره می‌برند و قیمت مناسبی هم دارند.

با این وجود، طبق گزارشی از IDC، در سال ۲۰۱۶ فروش گوشی‌های هوشمند رشد چندانی نداشته و تقریبا ثابت بوده است. به همین خاطر، بسیاری از سازندگان در پی این هستند که از طریق عرضه‌ی گوشی‌های پرچم‌دار گران‌قیمت، سودشان را افزایش دهند.

غول‌های گوشی‌های هوشمند مانند سامسونگ، اپل و گوگل حالا گوشی‌هایی را عرضه کرده‌اند که بهترین مدل آن‌ها در حدود ۱۰۰۰ دلار قیمت دارد. برای توجیه چنین قیمت بالایی، آن‌ها دسته‌ی جدیدی از گوشی‌ها را به نام «فرا پرچم‌دار» (ultra-premium) به وجود آورده‌اند.

بنا به گزارشی که اخیرا موسسه‌ی GfK منتشر کرده، میانگین قیمت گوشی‌های هوشمند در سه‌ماهه‌ی سوم ۲۰۱۷، رشدی ۷ درصدی نسبت به مدت مشابه در سال گذشته داشته است. در این گزارش آمده که با وجود کاهش فروش گوشی در بازار کشورهای توسعه‌یافته‌ای مانند اروپا و آمریکا، افزایش میانگین قیمت باعث شده که درآمد کلی شرکت‌ها افزایش پیدا کند.

قیمت ایفون ایکس
سامسونگ از اولین شرکت‌هایی بود که با عرضه‌ی سری گوشی‌های گلکسی نوت، پتانسیل مفهوم «فرا پرچم‌دار» را در بوته‌ی آزمایش قرار داد. این سری گوشی‌ها به لطف نمایشگر بزرگ و قلمی که داشتند، توجه زیادی را به خود جلب کردند. سامسونگ سری گلکسی نوت را به‌عنوان گجت‌های قابل حمل بسیار قدرتمند معرفی کرد. اولین گوشی گلکسی نوت در سال ۲۰۱۱ عرضه شد و ۶۸۰ دلار قیمت داشت. چنین قیمتی باعث شد این گوشی به یکی از گران‌قیمت‌ترین گوشی‌های موجود در بازار بدل شود. گلکسی نوت ۸ که در سال ۲۰۱۷ معرفی شد، ۹۳۰ دلار قیمت دارد که نشان‌دهنده‌ی افزایش قیمت ۳۶ درصدی است.

اپل حرکت در مسیر گوشی‌های فرا پرچم‌دار را با عرضه‌ی مدل پلاس در سال ۲۰۱۴ آغاز کرد. اولین مدل پلاس هم آیفون ۶ پلاس بود که از یک دوربین همراه با لرزش‌گیر اپتیکال (که در آیفون ۶ تعبیه نشده بود) بهره می‌برد و مجهز به نمایشگر و باتری بزرگ‌تری نسبت به آیفون ۶ بود. ارزان‌ترین مدل آیفون ۶ پلاس، ۷۴۹ دلار قیمت داشت. آیفون ۱۰ جدیدترین تلاش اپل در این زمینه است که ارزان‌ترین مدل آن ۹۹۹ دلار قیمت دارد و گران‌ترین مدل آن ۱۱۴۹ دلار است.

ال‌جی هم در سال ۲۰۱۵ وارد این بازی شد و با معرفی سری گوشی‌های V اعلام کرد که این گوشی‌ها از لحاظ عکاسی و فیلم‌برداری، بهترین و بی‌رقیب هستند. سری اول این گوشی‌ها یعنی V10 قیمتی برابر با ۶۹۹ دلار داشت و جدیدترین آن‌ها یعنی V30 در حدود ۸۰۰ دلار قیمت دارد.
‌
رقابت بر سر قطعات
یکی از مؤسسین شرکت وان‌پلاس، «کارل پی» (Carl Pei)، در همین زمینه اعتقاد دارد که غیر از سرعت پایین تولید قطعات، رقابت بر سر خرید این قطعات هم در این افزایش قیمت تأثیرگذار بوده است. او می‌گوید: «در صنعت بسیار رقابتی گوشی‌های هوشمند، بسیاری از شرکت‌ها در حال رقابت برای تصاحب قطعاتی هستند که عرضه‌ی محدودی دارند». او ادامه می‌دهد: «کمیابی این قطعات منجر به افزایش قیمت آن‌ها می‌شود و در نتیجه قیمت نهایی گوشی‌ها هم افزایش پیدا می‌کند.»

علاوه بر این‌ها، نیاز شرکت‌ها برای دسترسی به بهترین تکنولوژی‌ها، موجب پیچیده‌تر شدن شرایط شده است. زیرا خریداری که حاضر است مبلغ هنگفتی را برای خرید یک گوشی هزینه کند، انتظار دارد محصولی را دریافت کند که از بهترین تکنولوژی‌های موجود بهره می‌برد.

کارل پی می‌گوید: «هر روزه استانداردها بالاتر می‌رود و دستیابی به جدیدترین قطعات سخت‌تر می‌شود. به‌طور مثال، ۲۰۱۷ سال نمایشگرهای بزرگ و کم‌حاشیه بود. رقابت بر سر این نمایشگرها به حدی بالا بود که بسیاری از شرکت‌ها، اعم از کوچک و بزرگ، برای خرید و استفاده از نمایشگرهای باکیفیت با مشکل مواجه شدند».

قيمت آيفون 8
گوگل در مورد پیکسل ۲ ایکس‌ال با چنین مشکلی مواجه شد که خشم خریداران را در پی داشت. بنا به گزارش برخی از خریداران، نمایشگر این گوشی کیفیت پایینی داشت. به گفته‌ی آن‌ها نشانه‌های «برجای ماندگی تصاویر» (image retention) و «سوختگی نمایشگر» (screen burn-in) در صفحه نمایش پیکسل ۲ ایکس‌ال مشاهده می‌شود و هنگام مشاهده‌ی آن از زوایای خاص، رنگ نمایشگر تغییر می‌یابد. خریداری که ۸۵۰ دلار برای خرید این گوشی خرج کرده، مطمئنا انتظار ندارد با چنین مشکلاتی مواجه شود.

پس از انتشار انتقادات گسترده، گوگل بیانیه‌ای را منتشر کرد. گوگل در این بیانیه نوشت: «یکی از اهداف ما برای نمایشگر این گوشی این بود که رنگ‌ها را به‌صورت دقیق و طبیعی نشان دهد». گوگل در ادامه موارد مربوط به سوختگی نمایشگر را تایید کرد و توضیح داد که طول عمر متفاوت پیکسل‌های نمایشگر در دیگر گوشی‌های پرچم‌دار هم دیده می‌شود. با این حال، گوگل یک به‌روزرسانی نرم‌افزاری را برای حل این مشکل منتشر کرد.

‌
طبیعی شدن وضعیت جدید

یکی از منابع درآمد مهم سازندگان گوشی‌های هوشمند، وسایل جانبی است. سامسونگ، اپل و گوگل هر سه هدفون‌های وایرلس ساخت خود را عرضه کرده‌اند. این هدفون‌ها جوری طراحی شده‌اند که تا حد ممکن اختصاصی باشند. به طور مثال، قابلیت اتصال سریع ایرپادهای اپل با گوشی‌های اندرویدی کار نمی‌کند و برای استفاده از قابلیت ترجمه‌ی هم‌زمان پیکسل‌باد گوگل، کاربر ناچار است از گوشی‌های پیکسل استفاده کند.

قیمت گلکسی نوت 8
قیمت بالای این وسایل جانبی باعث می‌شود که قیمت کلی گوشی‌های فرا پرچم‌دار هم افزایش پیدا کند؛ زیرا این گوشی‌های گران‌قیمت، وسایل جانبی بسیار گران‌قیمتی هم دارند و خریداران چنین گوشی‌هایی همواره تشویق می‌شوند که وسایل جانبی مربوط به آن را هم بخرند.

البته افرادی که گوشی‌ها را با قراردادهای دوساله می‌خرند، این افزایش قیمت را چندان احساس نمی‌کنند؛ اما کسانی که می‌خواهند قیمت هنگفت این گوشی‌ها را یکجا پرداخت کنند، قبل از خرید باید دست به تحقیق و بررسی گسترده‌ای بزنند که آیا صرف چنین هزینه‌ای ارزش دارد یا خیر.