حذف فقر مطلق و بی‌کاری؟

ژاله شادی‌طلب، جامعه‌شناس | ارائه لایحه بودجه ۱۳۹۷ از جانب دولت و توجه مردم به چگونگی توزیع پول نفت میان نهاد‌ها و سازمان‌های مختلف، همگان را یاد شعار «نفت را بر سر سفره مردم بردن» می‌اندازد.

در دولت‌های نهم و دهم تصور می‌شد راه برقراری عدالت اجتماعی از مسیر توزیع بخشی از پول نفت به‌طور مستقیم در میان مردم می‌گذرد.

اگرچه به‌جای توزیع آن میان دهک‌های فقیر (برای زنده‌ماندن و تأمین حداقل‌های زندگی) به بیراهه رفت و توزیع آن به‌طور مساوی میان همه؛ از اغنیا گرفته تا فقیرترین فقرا، نتیجه‌ای جز هدررفت بیشتر پول نفت حاصل نکرد، ولی حداقل دولت ادعا می‌کرد استراتژی عدالت اجتماعی را پی می‌گیرد و اولویت‌های تخصیص بودجه به غلط یا درست از این استراتژی پیروی می‌کرد، اما توزیع پول نفت در لایحه ۱۳۹۷ نشان‌دهنده چه استراتژی و اولویتی است؟

اگر حذف «فقر مطلق» و کاهش «بی‌کاری» را دو اولویت دولت بر اساس بیانات ریاست‌جمهور در هنگام ارائه لایحه به مجلس بدانیم، آن‌وقت باید بتوانیم با پاسخ به پرسش‌هایی نظیر موارد زیر ارزیابی کنیم که اختصاص پول نفت به هر یک از نهاد‌ها و فعالیت‌ها، تا چه اندازه به دو هدف فوق کمک می‌کنند:

آیا بودجه وزارت جهاد کشاورزی در شرایطی که کشور با مشکل تأمین غذای مردم، رهاشدن منابع تولیدی، مهاجرت و... روبه‌رو است، نشان‌دهنده اولویت این بخش در کاهش فقر و ایجاد اشتغال است؟

آیا بودجه بخش‌های اقتصادی صنعت و معدن که باید به حل معضل بی‌کاری کمک کنند، چنین اولویتی را نشان می‌دهند؟

آیا اولویت رواج زبان فارسی در دنیا در شرایط کنونی برطرف‌کننده فقر و بی‌کاری است؟

از نمایندگان مجلس انتظار می‌رود، وظیفه سنگین هدایت و تمرکز بودجه را بر اهدافی که دولت خود اعلام کرده است، برعهده بگیرند و در مقابل هر یک ریال پرسیده شود که این بودجه تا چه اندازه به حل معضل بی‌کاری و حذف فقر کمک می‌کند؟

اطمینان داریم که پاسخ دقیق به این پرسش‌ها، سبب حذف بودجه بسیاری از نهاد‌ها و مجموعه‌های خاص شده و پول نفت که سرمایه نسل‌های آینده است، کمتر هدر داده خواهد شد.