"صورت" اسرارآمیز و غافلگیر کننده

گاردین | فیلم صورت به کارگردانی ماتگوراتزا زیموفسکا که جایزه ویژه هیئت داوران جشنواره برلین ۲۰۱۸ را هم دریافت کرد، لذت شنیدن یک قصه قدرتمند را در اختیار مخاطب قرار می‌دهد.

این فیلم سفت و سخت، اسرار آمیز و به طرز غافلگیر کننده‌ای احساسی تا حدی تحت تاثیر مجسمه‌ای از مسیح قرار دارد که در غرب لهستان واقع شده است. این مجسمه که در سال ۲۰۱۰ تکمیل شد، بلند‌ترین مجسمه مسیح در سراسر جهان است و به نماد وطن پرستی و اعتقادات مذهبی شدید تبدیل شده است.

این مجسمه نشان دهنده یک لهستان وطن پرست است و به همین ترتیب، فیلم می‌خواهد آن شعر تی. اس. الیوت را به فیلم تبدیل کند که درباره آماده کردن صورت خود برای مواجهه با صورت‌هایی که قرار است ببینید بود.

فیلم زیموفسکا داستان مردی به نام یاکک (متیوش کاشچوکویچ) است که یکی از سازندگان این مجسمه عظیم مسیح است، مجسمه‌ای که به شکلی سورئال از دوردست دیده می‌شود. یاکک با آن مو‌های بلندش زندگی آشفته‌ای دارد و در یک خانه با خانواده پرجمعیتش زندگی می‌کند.

برادر زن گستاخ او (مردی که علاقه زیادی دارد که جوک‌های مختلفی درباره سیاه پوستان، مسلمانان و یهودیان مطرح کند) به او می‌گوید که بریتانیایی‌ها مدتی است سخت گیر شده اند و او نمی‌تواند به کشور آن‌ها مهاجرت کند. تقریبا هر بار که وارد صحنه می‌شود این را می‌گوید. یاکک یک دوست دختر دارد، ولی به نظر می‌رسد دوستدار واقعی او خواهرش است. تمام این آدم‌ها یک وجه مشترک دارند، همه از ظاهر ژولیده یاکک که به ندرت خنده‌ای بر لبانش ظاهر می‌شود، حالشان به هم می‌خورد.

یاکک سر کار با یک حادثه بد مواجه می‌شود. او که بر روی گردن مجسمه مسیح ایستاده و آماده است که سر عظیم آن را بر روی شانه هایش قرار دهد، سر می‌خورد و وارد تنه بتونی و تو خالی مجسه می‌شود. او جراحت‌های وحشتناکی دیده است و باید مورد جراحی صورت قرار گیرد.

جراحی موفقیت آمیز انجام می‌شود. حال خانواده، دوست دختر و کشیش محلی باید تصمیم بگیرند تا کی می‌خواهند در تامین هزینه دوا و درمان یاکک که هنوز ادامه دارد نقش داشته باشند و اصلا درباره او که الان دیگر ظاهر متفاوتی دارد چه احساسی دارند.

صورت فیلمی عجیب و درگیر کننده است با بازی‌ها و کارگردانی خوب. درامی قوی که با ترکیبی از واقع گرایی شدید و رگه‌هایی از کمدی فانتزی، شما را در دل جامعه گسترده داستان خود قرار می‌دهد. فیلم با یک صحنه عجیب از «فروش با زیرپوش» در بازاری خارج از شهر شروع می‌شود.

دقت کنید منظور فروش زیرپوش نیست، بلکه در این بازار همه افراد باید تنها زیرپوش به تن داشته باشند. این صحنه خیالی نشان دهنده میزان مصرف گرایی و حرص و طمع مردم، آن هم درست زیر سایه مجسمه غول پیکر مسیح است.

صورت جدید یاکک نماد چیست؟ شاید معنای عمیق آن چنانی نداشته باشد. او از این رنج می‌برد که هیچ یک از اعضا جامعه رنج او را نمی‌کشند. حتی کشیش هم در تمام سخنرانی هایش درباره رنج و سختی‌های مسیح صحبت می‌کند هم از رنج یاکک بی خبر است. رنج و سختی یاکک همراه با کرامت و صداقتی بی ادعا است، چرا که به جز خواهرش، همه آدم‌های اطرافش به او پشت می‌کنند. صورت داستانی جذاب و عجیب است که به شکلی ماهرانه روایت می‌شود.

منبع: سایت نقد روز