فیلم تگزاس ۲ و خندیدن محض

گلاویژ نادری | «تگزاس ۲» دومین فیلم از سری فیلم‌های تگزاس است که مسعود اطیابی آن‌ها را کارگردانی می‌کند. قسمت اول این چندگانه در برزیل مقابل دوربین رفت و «تگزاس ۲» در ایران ساخته شد. «تگزاس» فروشی نزدیک به ۱۴ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومان داشت و یکی از فیلم‌های پرفروش سال گذشته بود و حالا فروش دومین قسمت آن هم بعد از سه هفته به بیش از شش میلیارد و ۷۰۰ میلیون رسیده است و پیش بینی می‌شود این فیلم هم فروش بالایی در جدول اکران امسال داشته باشد. اطیابی کارگردانی است که او را متعلق به طیف فیلمسازان اصولگرا می‌دانند و فیلم‌های سیاسی اجتماعی در کارنامه خود دارد، اما به دنبال موفقیت «تگزاس» در جلب تماشاگران از دو سال پیش عزم خود را برای ساخت فیلم کمدی جزم کرده و معتقد است در شرایط فعلی مردم به فیلم‌های مفرح و کمدی بیش از ملودرام‌های اجتماعی نیاز دارند و سینماگران باید برای شاد کردن مردم آستین بالا بزنند.

‌در کارنامه شما فیلم‌های متفاوتی از سیاسی تا اجتماعی و کمدی وجود دارد، ساخت فیلمی مانند «تگزاس ۲» جزو علاقه‌مندی‌های شماست یا اینکه فکر می‌کنید برای حضور و بقا در سینما باید چنین فیلمی بسازید؟

من هیچوقت در فیلمسازی به خودم فکر نمی‌کنم. نیاز جامعه در هر دوره‌ای یک جور فیلم است. در شرایطی که جامعه فعلی ما دارد، شادابی برای مردم لازم است و ساخت فیلم‌های مفرح و کمدی یکی از کار‌های راهبردی برای سینماگران به حساب می‌آید. فیلم‌های اجتماعی هم همیشه باید در سینما ساخته شوند، اما شاید در شرایط فعلی درصد کمتری از این فیلم‌ها نیازجامعه باشد و ما باید فیلم کمدی بیشتری در سینما داشته باشیم. ساختن فیلم کمدی هم کار سختی است و از میان تعداد زیادی از این نوع فیلم‌ها که در یک سال ساخته می‌شود، فقط چند فیلم محدود دیده می‌شود و فروش خوبی دارد.

«تگزاس ۲» فیلمنامه منسجم‌تری نسبت به قسمت اول دارد و کمدی سرو‌شکل‌دار و بهتری است. قصه کامل‌تر و ایده‌های بیشتری در فیلم وجود دارد. فیلمنامه بهتری در اختیار داشتید یا اینکه ساخت فیلم در ایران راحت‌تر بود؟

من فکر می‌کنم قسمت اول هم خوب بود و اینکه تماشاگران از قسمت دوم آن استقبال می‌کنند، به دلیل رضایتی است که از قسمت اول داشتند. در زمان اکران هم مخالفان کمی داشت، اما نیمه دوم سال به فیلم‌های کمدی اعتراضاتی شد و فیلتری مقابل چشم مخاطبان قرار گرفت. در صورتی که در زمان اکران آن تماشاگران بعد از پایان تشویق می‌کردند و این برای من خیلی جالب بود. ما در قسمت اول مشکلاتی مانند جراحی آقای فرخ‌نژاد داشتیم. بعد از جلسه دوم فیلمبرداری ایشان دچار عرضه آپاندیس شد و ما مجبور شدیم بعضی صحنه‌ها را کم کنیم که روال قصه هم به هم نخورد. بعد از مرخصی از بیمارستان ایشان نیاز به استراحت داشتند و در دوران نقاهت بودند، اما با هنرمندی در فیلمبرداری حاضر شدند و با وجود بیماری کار خود را ادامه دادند.

‌بخش‌هایی از فیلم مانند اینسرت‌هایی که از مناطق مختلف شهر در ابتدای فیلم می‌بینیم و هلی‌شات‌های متنوع یادآور فیلم‌های کمدی آمریکایی است و شباهت زیادی به این فیلم‌ها دارد، چقدر از این آثار وام گرفتید؟

به صراحت می‌گویم که من تا به حال کمتر فیلم خارجی دید‌ه‌ام. اصلا فیلم‌های خارجی را نگاه نمی‌کنم. اگر تلویزیون خودمان نشان دهد، می‌بینم، اما دی‌وی‌دی فیلم خارجی نمی‌خرم که ببینم. حتی کمتر فیلم‌های ایرانی را هم می‌بینم و سالی چهار تا پنج فیلم و معمولا فیلم‌های پایین‌دستی را تماشا‌
می‌کنم. کارم سینماست نه فیلم دیدن. وقتی در صحنه ماشین‌های یاور و تعداد زیادی ماشین به رنگ‌های متنوع داشتیم، همان‌جا تصمیم گرفتیم چهار تا پنج هلی‌شات از این ماشین‌ها ببینیم.

‌اما نما‌های اینسرتی ابتدای فیلم از تهران به‌خوبی یادآور فیلم‌های کمدی آمریکایی است و ممکن است با دیدن یکی دو فیلم هم از آن‌ها وام گرفته باشید.

ما در قسمت اول یک سری نما از سائوپولو گرفته بودیم که در تیتراژ «تگزاس ۲» استفاده کردیم. طبیعی بود که باید نما‌هایی از تهران را هم نشان دهیم. زیبایی‌های تهران را هم باید به تصویر می‌کشیدیم و مابه‌ازای تصاویری که از سائوپولو گرفته بودیم را در فیلم بیاوریم. این‌ها همان شیوه ساختاری است که وقتی فیلمنامه را خواندم به آن فکر کردم. از همان ابتدا می‌دانستم که این فیلم پر از پلان‌های هلی‌شات و کرین باشد. ورود به عمارت یاور و چینش آدم‌ها در این لوکیشن برای من خیلی مهم بود. اینکه یک طرف کت‌وشلوار به تن داشته باشند و طرف دیگر لباس‌های متفرقه همه از ابتدا به ذهنم آمده بود. بعضی وقت‌ها با استوری بورد کارم را پیش می‌برم و گاهی اوقات بر اساس موجودی که داریم و بده‌بستانی که با بازیگران دارم، دکوپاژ می‌کنم. اما معمولا ۹۰ درصد کار را از قبل دکوپاژ می‌کنم.

‌ایده‌های زیادی هم در فیلمنامه وجود داشت که به ساخت فضای کمدی بیشتر کمک می‌کرد. این‌ها از فیلمنامه آمده بود؟

در «تگزاس ۲» ایده‌های مختلف را به چند نویسنده گفتیم و چند نفری طرح یا فیلمنامه کامل نوشتند. نوشته آقای حمزه صالحی به چیزی که ما می‌خواستیم، نزدیک‌تر بود. پیش از این در فیلمنامه «دینامیت» با آقای صالحی همکاری کرده بودم. ایشان فیلمنامه «پاستوریونی» را هم نوشتند و فکر می‌کنم آینده خوبی دارند. چون درک سریعی از آنچه کارگردان مدنظرش است، دارند. ایده‌ها متعلق به نویسنده بود و ما هم چیز‌هایی را به آن اضافه کردیم.

‌شخصیت بابک به‌خوبی طراحی و نوشته شده و یکی از کارکتر‌های جذاب فیلم است. فارغ از توانایی آقای هاشمی این شخصیت از همان ابتدا به این شکل نوشته شده بود یا اینکه در طول کار به این شکل درآمد؟

آقای هاشمی که استاد بازیگری هستند، اما خب شخصیت به همین شکل از ابتدا طراحی شده بود. در ابتدای کار و همان روز‌های دوم و سوم فیلمبرداری، آقای هاشمی به دلیل سقوط از پله پایشان شکست و مجبور شدند گچ بگیرند و ایشان ۱۰ تا ۱۵ روز سر فیلمبرداری نبودند. نتیجه این شد که صحنه‌هایی را که باید حضور می‌داشتند را بدون ایشان گرفتیم و بعد آقای هاشمی هم بر فرض حضور دیگران این صحنه‌ها را به‌تن‌هایی و با هنرمندی بازی کردند. در بین صحنه‌ها هم با واکر راه می‌رفتند.

‌زوج سام درخشانی و پژمان جمشیدی را از سریال «پژمان» و به دنبال موفقیت آن وام گرفتید؟

در ابتدا کستینگ ما چیز دیگری بود، اما وقتی این دو در فیلم «خوب، بد، جلف» بازی کردند و نتیجه خوب شد ما هم به این انتخاب رسیدیم، اما خیلی مطمئن نبودیم. عده‌ای می‌گفتند با این انتخاب زمین می‌خورید و عده دیگر می‌گفتند، حتما نتیجه می‌دهد و خوشبختانه همین اتفاق هم افتاد.

‌حضور بازیگر زن برزیلی در این قسمت از فیلم خیلی پررنگ نبود و می‌توانست اصلا حضور نداشته باشد، چرا دوباره از او برای حضور در فیلم دعوت کردید؟

من فکر نمی‌کنم که حضورش بی‌تاثیر بود یا تاثیر کمی داشت. ما باید او را در فرهنگ ایرانی می‌دیدیم، اما این خانم یک هفته بیشتر در ایران نبودند، چون در مرخصی که بین پروژ‌ه‌های کاری خودشان داشتند، به ایران آمدند و ما نمی‌توانستیم بیشتر از این به ایشان نقش بدهیم.

‌با این هزینه‌های زیاد فیلمبرداری در خارج از کشور فکر می‌کنید، بتوانید قسمت‌های بعدی را در خارج از ایران فیلمبرداری کنید؟

در حال برنامه‌ریزی هستیم و فکر می‌کنم قسمت‌های سه و چهار از دو قسمت قبلی جذاب‌تر باشد. در قسمت سه قصه در بزریل و در بخشی از آمازون در قبیله‌های آدم‌خوار می‌گذرد و در تگزاس چهار داستان از مثلث برمودا شروع می‌شود که خیلی پرهزینه خواهد بود، اما فکر می‌کنم دو قسمت خیلی جذاب‌تری داشته باشیم.

‌پلان‌های مربوط به شب چهارشنبه‌سوری را با استفاده از جلوه‌های ویژه کامپیوتری طراحی کرده بودید یا اینکه واقعا آن‌ها را به اجرا درآوردید؟

همه این صحنه‌های بازسازی شده است و ما حتی یک ماشین عبوری هم نداشتیم. ما برای این صحنه‌ها بلوار میرداماد، خیابان حافظ و یکی دو خیابان دیگر را کاملا در اختیار گرفتیم. با توجه به فیلمبرداری در نیمه‌های شب باید انفجار‌ها هم بدون صدا می‌بودند. شاید یکی دو انفجار را به صورت سی‌جی طراحی کرده باشیم، اما بیشتر آن‌ها واقعی است. مدیر تولید هم پسرم بود و گروه صحنه و تدارکات خیلی خوب کار کردند. ایده چهارشنبه‌سوری بعدا به فیلمنامه اضافه شد و آقای صالحی به‌خوبی آن را به فیلمنامه اضافه کردند. همین که دو خلافکار اهل تگزاس به ایران می‌آیند و با دیدن این صحنه‌ها مبهوت می‌شوند، برای من خیلی ارزش داشت، چون قدرت پوشالی آن‌ها و از بین رفتن ابهت‌شان را به نمایش می‌گذاشت.

‌عده‌ای از دوستان و همفکران شما به «تگزاس ۲» انتقادات زیادی دارند و نقد‌های تندی درباره آن نوشتند. چه نظری درباره این برخورد‌ها با فیلم دارید؟

قطعا در روزنامه‌هایی مثل جوان یک نفر این نقد را می‌نویسد و بقیه دوستان این نظر را ندارند. البته چیز‌هایی نوشته بودند که من خودم هم تعجب کردم و حداقل قاب‌بندی‌های فیلم خوب است و یکی از ویژگی‌هایی است که اساتید من هم گفتند کار آقای کریمی در سطح بالا و متناسب با فیلم است. توصیه من به روزنامه‌های منتقد این است که نویسنده‌های مطمئن‌تر و آگاه‌تری را برای خود دست‌و‌پا کنند. چون مردم هوشیارند و می‌فهمند چیز‌هایی که می‌خوانند درست است یا نه. من از طرف دوستان خودم مورد تشویق قرار گرفتم و فکر می‌کنم همین که فیلمی بدون شوخی‌های سخیف و جنسی بتواند مردم را بخنداند، کار بزرگی انجام شده است.

داستان تگزاس چه بود؟

فیلم «تگزاس» داستان ساسان، فوتبالیستی را به تصویر کشید که برای پیشرفت به برزیل رفت و بعد از چند سال دوستش بهرام هم به واسطه‌ی او و با وعده‌هایش برای شروع یک زندگی ایده‌آل به برزیل می‌رود، اما بعد از مدتی متوجه می‌شود همه چیز دروغ بوده است. ساسان به بهرام می‌گوید که همه‌ی دار‌و‌ندارش را از پله (بازیکن سابق فوتبال) دارد و زمانی که به برزیل می‌رود، متوجه می‌شود این کشور به بازیکن فوتبال نیازی ندارد. بهرام سرپرستی بچه‌ای را بر عهده می‌گیرد که به واسطه‌ی او توانسته اقامت در کشور برزیل را به دست آورد. حالا تقریبا همه چیز به هم ریخته و ساسان و بهرام باید به فکر نجات آلیس، نامزد ساسان باشند. آلیس به دلیل بدهی‌های برادرش به واسطه‌ی کارلوس در منطقه‌ای به اسم تگزاس گروگان گرفته شده است.

حالا داستان به یک نفر نیاز دارد که گره‌گشایی کند و بهرام و ساسان را راهنمایی کند. از اواسط داستان شخصیت دایی هوشنگ یاکوزا به فیلم اضافه می‌شود. حمید فرخ‌نژاد نقش دایی هوشنگ را با شمایلی جدید برای مخاطب به نمایش گذاشته که با تک‌جمله‌هایی مثل «هرگز یک ایرانی رو تهدید نکن» که در خلاصه داستان فیلم هم آمده؛ بحث بر سر اینکه چه کسی جمله را گفته، تلاش می‌کند مخاطب را بخنداند. از این دست جمله‌ها در یکی دو سکانس دیگر هم تکرار می‌شود. حضور پله هم در فیلم «تگزاس» از نکات دیگری است که برای مخاطب اهل فوتبال جالب خواهد بود. اما این حضور پررنگ نیست و تنها در آخر فیلم به همراه دایی هوشنگ با ساسان و بهرام ارتباط برقرار می‌کند.

زوج درخشانی - جمشیدی
فیلم «تگزاس ۲» نسبت به نسخه‌ی قبلی‌اش بازیگران بیشتری دارد. سام درخشانی، پژمان جمشیدی و گابریلا پتری بازیگران ثابت این فیلم هستند که در «تگزاس» حضور داشتند. اما در «تگزاس ۲» مهدی هاشمی، ژاله صامتی، بهرنگ علوی، امید روحانی، رضا ناجی و نادر سلیمانی هم به ترکیب بازیگران این فیلم اضافه شده‌اند. «تگزاس ۲» سومین همکاری مشترک جمشیدی و درخشانی در سینما به حساب می‌آید. طبیعتا حضور زوج جمشیدی و درخشانی در «تگزاس ۲» برای مخاطب سریال «پژمان» را تداعی می‌کند با این تفاوت که این‌بار درخشانی نقش فوتبالیست را بر عهده دارد و جمشیدی نقش دوستش را عهده‌دار است که حالا به واسطه‌ی ازدواج پدرش با مادر (ساسان)، برادرش هم می‌تواند باشد.

بهرام و ساسان با همان کل‌کل‌های همیشگی که خیلی جنس بازی‌شان به اندازه‌ی سریال «پژمان» دل‌نشین نیست، در «تگزاس ۲» مقابل دوربین قرار گرفته‌اند و بازی متفاوتی از خود به نمایش نگذاشته‌اند. مهدی هاشمی یکی دیگر از بازیگران «تگزاس ۲» است که نقش مردی منفعت‌طلب و دروغ‌گو را برعهده دارد که چشمش با دیدن خانه‌ی پدری ساسان برق می‌زند و سعی می‌کند با چرب‌زبانی دل مادر ساسان را به دست بیاورد. بابک از آن دسته نقش‌هایی است که مخاطب با او همراه می‌شود و با همه‌ی بدی‌هایش می‌تواند دوستش داشته باشد. ژاله صامتی هم نقش مادر ساسان را بازی می‌کند که نسبت به نقش‌های قبلی‌اش متفاوت است و زنی خوش‌گذران و بی‌فکر را عهده‌دار است.

هدف؛ خنداندن محض!
معمولا در سینمای ایران کم پیش می‌آید که نسخه‌ی دوم فیلمی نسبت به نسخه‌ی قبلی دیدنی‌تر باشد. حالا اگر این فیلم کمدی هم باشد، کار سخت‌تر هم می‌شود. فیلم «تگزاس ۲» یکی از همین کمدی‌هایی به حساب می‌آید که بعد از موفقیت اولین نسخه‌اش، دست‌اندرکارانش را به فکر ساخت دومین قسمت از این فیلم واداشت. اطیابی «تگزاس» را در سال ۹۶ کارگردانی کرد که فروردین ۹۷ در سینما‌ها اکران شد و با استقبال خوبی از سوی مخاطبان روبه‌رو شد و موفق شد ۱۴ میلیارد و ۴۲۵ میلیون فروش کند. اطیابی همان روز‌ها اعلام کرد که «تگزاس ۲» در راه است و حالا هم خبر آمده که «تگزاس ۳» ساخته می‌شود.

«تگزاس ۲» با همه‌ی کاستی‌هایش، یک فیلم کمدی قابل قبول است که مثل کمدی‌های دیگری که این روز‌ها در سینما اکران می‌شوند، مبتذل نیست و خانواده‌ها می‌توانند در سالن‌های سینما به دیدنش بنشینند. «تگزاس ۲» از ۲۸ فروردین روی پرده‌ی سینما‌ها رفته و فروشش بعد از سه هفته به ۶ میلیارد و ۷۰۰ میلیون تومان رسیده است.

منبع: سازندگی