تنش زدایی با عربستان به سود منطقه
از سوی دیگر باید در نظر داشت که ساختار قدرت در عربستان به طور سنتی به ثبات و محافظهکاری گرایش دارد. مقصود از محافظهکاری در عربستان در وهله اول تحکیم موقعیت و منافع خاندان سلطنتی است. این منافع امروز در اثر بحرانهایی مثل جنگ یمن به خطر افتاده است.
کد خبر :
۷۳۳۰۵
بازدید :
۵۸۷۲
فریدون مجلسی | طی روزهای اخیر نشانههایی از کاهش تنش در روابط جمهوری اسلامی ایران و عربستان دیده میشود. جدای از مصاحبه دکتر علی لاریجانی با شبکه پربیننده الجزیره که خبر از اعلام آمادگی دولت ایران برای مذاکره مستقیم با مقامات سعودی جهت حل تنشها بر سر بحران یمندادعلی ربیعی سخنگوی دولت جمهوری اسلامی ایران در یک نشست خبری اعلام کرد که تهران یک پیغام غیرمستقیم ریاض را از سوی مقام بلندپایه یک کشور دیگر دریافت کرده است.
با این حال عادل الجبیر، وزیر خارجه سابق عربستان در رشته توییتهایی هر گونه پیام مذاکره به تهران را از سوی عربستان رد کرد و نوشت: این ادعا که عربستان سعودی پیامی به تهران فرستاده است، درست نیست. واقعیت ماجرا این است که رهبر یک کشور دوست به دنبال آرام کردن اوضاع بود و دولت عربستان گفت که موضعش همیشه حفظ امنیت و ثبات در منطقه بوده است.
انکار عادل الجبیر البته قابل تامل است، اما نباید از یاد ببریم که او در شرایط کنونی عربستان صاحب اختیار و اراده موثر نیست. او فردی جاهطلب و ضد ایرانی است و گفته میشود در دورهای هم که به مقام وزارت خارجه عربستان گماشته شد با حمایت امریکا بوده است.
نکته در اینجاست که موضع تند الجبیر به هیچ روی با بافت سیاسی عربستان که ذاتا به شکل تاریخی محافظهکاری و عدم تنش را دنبال میکند سازگار نیست. اساسا تندروی نشانه اصیل بودن و حقانیت نیست. تندروی و شعارپراکنی و دشمنتراشی در اغلب موارد به این میماند که کسانی به دنبال حفظ موقعیت و منافع کوتاهمدت خود باشند.
الجبیر در حالی منکر پیام از سوی ریاض میشود که عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق در جمع خبرنگاران اعلام کرد، بغداد با همه کشورهای منطقه حسن روابط دارد. مقصود صحبتهای نخستوزیر عراق، ایران و عربستان بود که در ادامه صحبتهایش اشاره کرد که میکوشد موجب تسهیل مناقشات میان تهران و ریاض شود.
از سوی دیگر باید در نظر داشت که ساختار قدرت در عربستان به طور سنتی به ثبات و محافظهکاری گرایش دارد. مقصود از محافظهکاری در عربستان در وهله اول تحکیم موقعیت و منافع خاندان سلطنتی است. این منافع امروز در اثر بحرانهایی مثل جنگ یمن به خطر افتاده است.
از سوی دیگر باید در نظر داشت که ساختار قدرت در عربستان به طور سنتی به ثبات و محافظهکاری گرایش دارد. مقصود از محافظهکاری در عربستان در وهله اول تحکیم موقعیت و منافع خاندان سلطنتی است. این منافع امروز در اثر بحرانهایی مثل جنگ یمن به خطر افتاده است.
خاندان سلطنتی در عربستان متوجه این واقعیت شدند که همه چیز با پول فیصله نمییابد و برای همین نشانههایی برای مذاکره و کاهش تنش با تهران بروز دادهاند. در این شرایط جمهوری اسلامی هم باید برای مواجه شدن با تحولات آتی آمادگی داشته باشد و بتواند با دادن امتیازاتی، منافع کشور را هم حفظ کند. در همین بحران یمن؛ منافع دو طرف بسیار متفاوت است.
باید منافع سایر جریانهای سیاسی در یمن را هم در نظر گرفت و به معادلهای پایدار برای حل ریشهای این بحران با حفظ ثبات به آرامش یمن رسید. باید در نظر داشت که امریکا در حمایت از بقای اسراییل به دنبال ضعیف کردن کشورهای موثر منطقه و تخلیه ثروت و دلارهای نفتی آنان است؛ خواه از راه جنگهای فرسایشی میان آنان و خواه با فروش سلاحهای ویرانگر. این موضوعی است که عربستان باید درک کند.
واقعیت این است که متقابلا ایران هم از این فضا غبارآلود آسیب میبیند؛ لذا زمان آن است که با راهبردی عقلانی و عزتمندانه این معضل و بنبست حل و فصل شود. طبیعی است که تنشزدایی با عربستان که به سود هر دو کشور و منطقه است، مستلزم تعاملی است که برای هر دو کشور هم هزینه و هم بها دارد و برای ایران میتواند آغاز مناسبی برای حل چالشهای تحریمی باشد.
۰