اثر نفتی کرونا

هفته گذشته هرچند بازار نفت برای اولین بار طی ۶ هفته در مسیر افزایشی قرار گرفت، اما گزارش‌های متعددی منتشر شد که از نگرانی از تاثیر شیوع ویروس کرونا بر میزان تقاضا می‌گفت. سه سازمان اداره اطلاعات انرژی آمریکا (EIA)، سازمان کشور‌های صادرکننده نفت (OPEC) و آژانس بین‌المللی انرژی (IEA) در هفته گذشته به نوبت گزارش‌های ماهانه خود از بازار نفت را منتشر کردند.

مهم‌ترین نقطه اشتراک این گزارش‌ها پیش‌بینی از افت تقاضا به‌دنبال افت تقاضا در چین به علت شیوع ویروس کرونا بود. با این حال برآورد این موسسات از افت تقاضا تفاوت‌های اساسی دارد.

اثر نفتی کرونا از چهار دوربین
درحالی‌که آژانس بین‌المللی انرژی به‌عنوان سازمانی مدافع منافع کشور‌های مصرف‌کننده نفت، بدترین برآورد را از آینده نفت ارائه داده و بر این باور است که رشد تقاضای فصلی تحت‌تاثیر شیوع کرونا منفی خواهد شد؛ اوپک به‌عنوان سازمانی مدافع کشور‌های صادرکننده نفت خوش‌بینانه‌ترین برآورد را از آینده نفت دارد و با وجود کاهش پیش‌بینی خود از رشد تقاضا بر این باور است که بازار همچنان با کمبود نفت مواجه خواهد بود.

اداره اطلاعات انرژی آمریکا در نقطه تعادلی و برآوردی بین پیش‌بینی اوپک و آژانس از آینده نفت دارد. با این حال EIA که بین این سه سازمان تنها منبعی است که پیش‌بینی از قیمت نفت ارائه می‌دهد، در این گزارش برآورد خود از بهای نفت در سال ۲۰۲۰ را حدود ۵/ ۳ دلار کاهش داده است.

به غیر از این سازمان‌ها، بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس دیگر منبعی بود که هفته گذشته پیش‌بینی خود از آینده نفت را ارائه داد. این بانک آمریکایی که برآوردهایش برای معامله‌گران اهمیت ویژه‌ای دارد، پیش‌بینی خود از قیمت نفت در سال ۲۰۲۰ را ۱۰ دلار کاهش داده است.

نگرانی عمیق IEA
«همه چشم‌ها به چین»؛ این عنوان گزارش این ماه آژانس بین‌المللی انرژی در روز پنج‌شنبه است. این سازمان با اشاره به شیوع ویروس کرونا پیش‌بینی می‌کند که ورود نفت‎‌خام به چین ۱/ ۱ میلیون بشکه در روز کاهش یابد و تحت‌تاثیر آن تقاضای نفت در این کشور نسبت به فصل اول ۲۰۱۹ حدود ۵۰۰ هزار بشکه در روز افت را تجربه کند. بر این اساس آژانس برآورد خود از رشد جهانی نفت را تغییر داده است.

IEA بر این باور است که تقاضا برای نفت در فصل اول ۲۰۲۰ نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۴۳۵ هزار بشکه کاهش خواهد یافت که اولین کاهش فصلی تقاضای نفت طی ۱۰ سال گذشته است. این سازمان همچنین برآورد خود از رشد تقاضا در کل سال را ۳۶۵ هزار بشکه کاهش داده و به ۸۲۵ هزار بشکه در روز رسانده است؛ این کمترین رشد تقاضای سالانه نفت از سال ۲۰۱۱ محسوب می‌شود.

این سازمان در گزارش‌های ماه‌های گذشته و پیش از شیوع ویروس کرونا پیش‌بینی کرده بود که تحت‌تاثیر ضعف تقاضا و رشد عرضه در نیمه اول سال ۲۰۲۰ بازار نفت با مازاد عرضه مواجه شود. آژانس بین‌المللی انرژی در گزارش اخیر خود با وجود تضعیف بیشتر سمت تقاضا بر این باور است که افت قیمت‌ها رشد عرضه شرکت‌های فعال در آمریکا را تهدید می‌کند. این موضوع در کنار احتمال کاهش بیشتر تولید اوپک‌پلاس ممکن است مانع از ایجاد مازاد عرضه شدیدتر از برآورد‌های قبلی در بازار نفت شود.

EIA؛ رشد تقاضا ادامه دارد
اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارشی که روز سه‌شنبه منتشر کرد، تحت‌تاثیر انتشار ویروس کرونا و زمستان گرم‌تر از معمول، برآورد خود از میزان تقاضا در فصل اول ۲۰۲۰ را ۹۰۰ هزار بشکه در روز کاهش داده و به ۳/ ۱۰۰ میلیون بشکه در روز رسانده است. با این حال این رقم همچنان از میزان تقاضا در فصل اول ۲۰۱۹ بیشتر است.

از این‌رو، این سازمان بر خلاف آژانس بر این باور است که در فصل اول ۲۰۲۰ تقاضا ۳۲۰ هزار بشکه در روز افزایش خواهد یافت. اداره اطلاعات انرژی آمریکا در گزارش قبلی خود مقدار رشد تقاضا را ۸۲۰ هزار بشکه بیشتر و حدود ۱۴/ ۱ میلیون بشکه در روز برآورد کرده بود. این سازمان بر این باور است که میزان تقاضا به‌طور متوسط در سال‌جاری حدود یک میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت که این رقم حدود ۳۰۰ هزار بشکه از پیش‌بینی قبلی EIA کمتر است.

EIA پیش‌بینی می‌کند که اوپک برای متعادل کردن بازار نفت مجددا دست به‌کار شود از این رو برآورد خود از متوسط تولید این سازمان در سال ۲۰۲۰ را ۳۰۰ هزار بشکه کاهش داده است. با این حال اداره اطلاعات انرژی آمریکا در نهایت برآورد خود از قیمت نفت برنت در سال‌جاری را به ۶۱ دلار بر بشکه رسانده که حدود ۶/ ۳ دلار بر بشکه از پیش‌بینی قبلی این سازمان کمتر است.

خوش‌بینی اوپک
اوپک کمترین تغییر را بین این موسسات در میزان رشد تقاضای خود اعمال کرده است. این سازمان نیز انتشار ویروس کرونا را اثرگذار دانسته و تحت‌تاثیر آن برآورد خود از رشد تقاضا را کاهش داده است. با این حال میزان رشد تقاضا در فصل اول ۲۰۲۰ را ۷۶۰ هزار بشکه در روز می‌داند که هرچند نسبت به گزارش قبلی این سازمان ۴۴۰ هزار بشکه کاهش داشته، اما همچنان به شکل قابل‌توجهی نسبت به گزارش آژانس بین‎المللی انرژی و اداره اطلاعات انرژی آمریکا بیشتر است. اوپک در نهایت برآورد خود از رشد تقاضا در سال ۲۰۲۰ را ۲۳۰ هزار بشکه کاهش داده و به ۹۹۰ هزار بشکه در روز رسانده است.

در کنار کاهش رشد تقاضا، اوپک برآورد خود از رشد عرضه کشور‌های غیرعضو اوپک را نیز ۱۰۰ هزار بشکه کاهش داده است. از این رو این سازمان میزان تقاضا برای نفت کشور‌های عضو اوپک را در سال ۲۰۲۰ حدود ۳/ ۲۹ میلیون بشکه در روز می‌داند که نسبت به سطح تولید این سازمان در ژانویه ۴۴۰ هزار بشکه در روز کمتر است. این سازمان براساس آمار منابع ثانویه، میزان تولید اعضای اوپک در ماه گذشته را کمتر از ۹/ ۲۸ میلیون بشکه در روز برآورد کرده است.

براساس داده‌های اوپک در صورتی که تولید نفت این سازمان در فصل اول در سطح ماه ژانویه قرار بگیرد، نه تنها مازاد عرضه‌ای در بازار رخ نمی‌دهد بلکه بازار با کمی کمبود مواجه است و تنها در فصل دوم حدود ۶۰۰ هزار بشکه مازاد عرضه در بازار رخ خواهد داد. این درست رقمی است که در نشست کمیته ویژه نظارت بر اجرای توافق اوپک پلاس پیشنهاد شد که این گروه از میزان تولیدات خود در فصل دوم بکاهند.

کاهش ۱۰ دلاری برآورد گلدمن ساکس
بانک سرمایه‌گذاری گلدمن ساکس که اعتبار بالایی برای معامله‌گران بازار نفت دارد، بدترین برآورد را از آینده نفت تحت‌تاثیر کرونا ارائه داده است. این بانک آمریکایی بر این باور است که تقاضای چین در حال حاضر چهار میلیون بشکه در روز کاهش یافته است. اما با فرض بهبود تدریجی تقاضا تا ماه مه، رشد تقاضای جهانی برای نفت امسال ۶۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود که نسبت به برآورد قبلی این سازمان حدود ۵۰۰ هزار بشکه یعنی نزدیک به ۵۰ درصد کاهش را نشان می‌دهد.

گلدمن ساکس انتظار دارد بازار نفت در نیمه اول سال دچار مازاد عرضه شده و ذخایر نفت رشد قابل‌توجهی یابد، اما سپس در سه ماه سوم سال ۲۰۲۰ کمبود عرضه رخ داده و در نهایت بازار سال ۲۰۲۰ را در شرایط عادی به پایان خواهد برد. این بانک بر این باور است که تحت‌تاثیر شیوع ویروس کرونا قیمت نفت می‎تواند ۷ درصد دیگر از ارزش خود را از دست بدهد.

قیمت نفت‌خام آمریکا تحت‌تاثیر انتشار این ویروس تا سطوح کمتر از ۵۰ دلار بر بشکه نیز کاهش یافت؛ بنابراین برآورد این بانک آمریکایی به این معنا است که قیمت نفت شاخص آمریکا می‌تواند تا سطح ۴۵ دلار بر بشکه کاهش یابد. قیمت نفت در روز‌های پایانی هفته گذشته رشد کرد و قیمت نفت‌خام آمریکا به بیش از ۵۲ دلار بر بشکه رسید.

گلدمن ساکس در نهایت برآورد خود از بهای نفت در سال ۲۰۲۰ را ۱۰ دلار کاهش داده و پیش‌بینی می‎کند برنت به‌طور متوسط در سال‌جاری ۵۳ دلار بر بشکه معامله شود. این نفت شاخص هفته گذشته را با قیمت‌های نزدیک به ۵۷ دلار به پایان رساند.