فرادید| زنبور عسل، بر اساس استعداد غریزی و خدادادd خویش، گلهای مفید و شفابخش را دستچین کرده و عصاره آن را گرفته و پرورانده و به انسان هدیه میدهد. این هدیه، سرشار از مواد غذایی حیاتبخش است و میتواند بسیاری از نیازهای غذایی انسان را برطرف کند، زیرا زنبور، بهترین املاح و ویتامینهای گیاه را که در گل تجمع کرده، دریافت میکند و آن را بهشکل شهدی میپروراند که قابلیت جذب فوقالعادهای در خون آدمی دارد؛ چنان که در آیه ۶۹ سوره نحل هم به آن اشاره شد و در بازار هم دیده میشود، عسلها رنگهای گوناگونی دارند. این رنگهای گوناگون حاصل تغذیه زنبور از گیاهان مختلف است.
به گزارش فرادید، در بازار ایران، اغلب عسل بهرنگهای سیاه، قهوهای روشن و تیره، بهرنگ عقیق و سرخ مایل به زرد، سبز یشمی و... است. تا حدودی از رنگ عسل میتوان به نسبت عسل با محیطی که زنبور در آن زیسته آشنا شد، همچنین عطر و بوی عسل نواحی مختلف، متنوع است. عسل زنبور کوهستانهای پردرخت جنگلهای مازندران، گیلان، جنگلهای حیران و نواحی کوهستانی اردبیل، رنگی سیاه و تیره دارند. عسل زنبوری که از باغات میوه در کوهستانهای آذربایجان غربی، تغذیه میکند، اغلب «سرخ مایل به زرد» است. زنبورهایی که از نواحی «استپ» بهویژه از «گون» تغذیه میکنند، مانند کوهستانهای طالقان، الموت، خمین، گلپایگان و... بهرنگ «سبز مایل به یشمی» است. عسل نواحی کاشان، قمصر، نیاسر و... همانند گلهای محمدی «سرخ» و «معطر» هستند.
عطر، طعم و خواص تغذیهای و درمانی این عسلها، کمی متفاوت است مثلاً عسل سیب یا عسل گون، برای برخی از بیماریها اثربخشی بیشتری دارند. ورود به جزئیات، امّا تخصص فوقالعادهای میخواهد که فراتر از حوصله این بحث است.
ابنسینا میگوید: «عسل بسیار خوب آن است که کاملاً شیرین و خوشبو بوده و رنگش متمایل به سرخی باشد». کیفیت و اثربخشی عسل خوب و طبیعی چندین برابر عسل نامرغوب و مصنوعی است، البته پیشنهاد میشود حتی اگر عسل خوب و نامرغوب در دسترس ندارید، دست از عسل نامرغوب هم برندارید، زیرا در تولید همان عسل نامرغوب هم از فرآیند تولید عسل طبیعی استفاده شده یا عسل طبیعی در آن مخلوط شده است و میتواند تا حدودی آثار عسل را در خود داشته باشد.
اما عسل مصنوعی استفاده نکنید و بهجای آن، برای تغذیه انواع شیرهها و شهدهای طبیعی دیگر مانند شهد خرما و شیره انگور و کشمش را به سفره غذائی خود اضافه کنید خوب است. اما فراموش نکنید که عسل خوب و طبیعی را زنبور با وحی الهی برای شما تهیه کرده است، اما عسل تقلبی را شیادان با وسوسههای شیطانی و برای سودجویی ظاهری تهیه کردهاند. آنچه زنبوردار زحمتکش و مؤمن با پایه غرایز خدادادی زنبور به شما عرضه کرده تا آنچه یک شیاد عرضه میکند، ارزش غذائی و درمانی مساوی ندارد؛ در ادامه به انواع عسل خوب و بد اشاره کنیم.
مشهورترین انواع عسل در دنیا عبارتاند از:
بهترین روش برای نگهداری عسل نگهداری آن در دمای اتاق است؛ یعنی دمایی که نه خیلی سرد و نه خیلی گرم است. عسل را در یخچال نگهداری نکنید چون «زنبورها» که بهترین نگهدارندهی عسل هستند، در کندو یخچال ندارند! نگهداری عسل در یخچال سبب سفتشدن عسل میشود، برداشتن عسل از ظرف را مشکل میکند و به احتمال زیاد فرایند «رُس کردن» را تسریع میکند. از آنجایی که عسل خاصیت ضدمیکروبی دارد در صورت بسته نگه داشتن درِ ظرف و جلوگیری از ورود آب و دیگر مواد به ظرف عسل، میکروبهای بیرونی نمیتوانند به آن راه پیدا کنند و عسل تخمیر نمیشود.
یادتان باشد عسل را با قاشق خشک از ظرف بردارید، زیرا ورود آب به عسل منجر به تخمیر عسل میشود. عسل را حتما در ظروف شیشهای نگهداری کنید. نگهداری عسل در ظروف فلزی بهدلیل خاصیت اسیدی عسل سبب ایجاد ترکیبات زیانبار شیمیایی میشود.
اگر تمایلی به خوردن عسل شکرکزده ندارید، شیشهی عسل را در آب ۴۰ تا ۶۵ درجهی سانتیگراد قرار بدهید، هنگامی که آخرین بلور محو شد و عسل به شکل اولیهی خود برگشت آن را از آب بیرون بیاورید. بههیچعنوان عسل را روی حرارت مستقیم قرار ندهید. عسلی که شکرک بزند حتما خالص و عسلی که شکرک نزند ممکن است ناخالص باشد.
یکی از شگفتیهای عسل این است که اگر بهطور صحیح مصرف شود، برای جذب قند موجود در آن سلولهای مغز نیازی به انسولین ندارند و برای تمام فصول سال و اکثر بیماریها کاربرد دارد. «عسل» در تقویت حافظه و تقویت سیستم ایمنی بدن و قوای جسمانی، بهبود و درمان بسیاری از ناراحتیها مثل زخمها، سوختگیها و درمان بعضی از بیماریهای گوارشی، دهان و لثه مؤثر است، بسیار سریع هضم و جذب خون میشود و انرژی آن فورا به بدن منتقل میشود. برخی از خواص عسل بسیار مورد توجه کارشناسان طب سنتی هستند. چند خاصیت درمانی عسل که کمتر درمورد آنها صحبت شده عبارتاند از:
بنابر تحقیقات صورتگرفته، یکی از بهترین درمانها برای بهبود ناخنهای شکننده و درمان «قارچ ناخن» که این روزها بهخاطر اپیدمی کاشت ناخنهای غیراصولی امری متداول شده، استفاده از عسل طبیعی است.
عسل یکی از بهترین درمانهای طبیعی برای بهبود خواب و درمان بیخوابی است. از آنجایی که مشکل بیخوابی معمولا مربوط به سیستم عصبی بدن است، طبق تحقیقات علمی صورتگرفته، نوشیدن یک لیوان چای سبز یا شیر گرم با عسل به بهبود شرایط عصبی و داشتن خوابی آرام کمک میکند.
طبق گفتهی پزشکان متخصص کلیه و مجاری ادراری، خوردن عسل طبیعی میتواند عوارض مضر ناشی از سیگارکشیدن بر روی «بیضهها» را در مردان کاهش بدهد.
عسل با جذب آلودگیها از روی پوست و منافذ آن مثل یک شویندهی طبیعی عمل میکند. از آنجایی که عسل یک مادهی ضدعفونیکننده و ضد باکتریایی طبیعی است، مادهی مؤثری در درمان آکنه، نرمی، لطافت و التیام پوست محسوب میشود. برای درمان آکنه و تمیز کردن پوست، یک لایهی نازک عسل طبیعی را روی صورت بمالید و اجازه بدهید ۳۰ دقیقه روی آن بماند و پس از آن صورتتان با آب ولرم بشورید. پیش از آن بهتر است مقداری عسل را روی قسمتی از پوستتان امتحان کنید، چون عسل مثل هر مادهی طبیعی دیگری ممکن است آلرژیزا باشد.
عسل یک مرطوبکنندهی طبیعی است و درنتیجه میتوان از آن بهعنوان یک مرطوبکنندهی مؤثر برای لایههای بیرونی پوست صورت و بدن استفاده کرد. یکی از خواص این مرطوبکنندهی فوقالعاده، درمان چروکهای پوست، خشکی، زخم و خراش پوست نقاط حساس بدن است.
یکی از بهترین ماسکهای رطوبترسان و ضدپیری برای پوست بدن و صورت، ترکیبی از یک قاشق چایخوری عسل طبیعی، یک قاشق چایخوری روغن پاپایا و یک قاشق چایخوری شیر محلی یا ماست است. این ترکیب را بهمدت ۳۰ دقیقه روی پوست صورتتان بگذارید و در این فاصله هر چند دقیقه یکبار پوستتان را ماساژ بدهید تا بهبود سرعت و گردش جریان خون سبب سفتشدن پوستتان شود. بعد از ۳۰ دقیقه صورتتان را با آب ولرم بشورید و با یک حولهی تمیز بهآرامی پوستتان را خشک کنید.
عسل مانوکا که عسل حاصل از درخت چای است، بهترین عسل موجود در دنیا و اتفاقا از جمله بدبوترین عسلها و بومی کشور نیوزلند است، یک درمان فوقالعاده برای درمان زگیل محسوب میشود. یک لایهی ضخیم از عسل مانوکا را روی زگیلها بمالید و بهمدت ۲۴ ساعت روی آن را با یک پارچهی تمیز بپوشانید. بعد از ۲۴ ساعت عسل روی موضع را با آب ولرم بشورید و چند مرتبه این کار را تکرار کنید تا زگیلها درمان شوند.
طبق نتایج یک تحقیق علمی که در سال ۲۰۱۱ منتشر شد، عسل طبیعی یک درمان مؤثر برای بیماری فشار خون بالا است.
یکی از بهترین مواد غذایی برای تأمین انرژی عضلهی پُرکاری مثل قلب، عسل طبیعی است. انرژی موردنیاز عضلات بدن از طریق سوختن گلوکز داخل سلولهای بدن آزاد میشود و عسل هم منبعی غنی از گلوکز است. علاوه بر این، عسل دارای آنزیمهایی است که قادرند چربیها را تجزیه کنند. درنتیجه مصرف عسل باعث میشود که انرژی فراوانی برای تحریک و تقویت قلب تأمین شود، چربیهای داخل قلب کاهش پیدا کنند، عروق گشاد شوند و تنگیشان رفع شود، جریان خون در قلب و عروق افزایش یابد، فشار خون تنظیم شود و درنتیجه از ریسک بیماریهای قلبی و نیز خطر بروز سکته قلبی کاسته میشود.
بهنظر میرسد که ترکیبات فلانوئیدی عسل با خاصیت آنتیاکسیدانی، سبب شدهاند که عسل طبیعی بهعنوان مادهای برای مبارزه با سرطان شناخته شود. از سوی دیگر جایدادن عسل در برنامهی رژیم غذایی روزانه سبب تقویت سیستم ایمنی بدن میشود و تأثیر بسزایی در درمان سرطان دارد. طبق تحقیقات علمی صورتگرفته، بهنظر میرسد که عسل با جلوگیری از پیشروی سلولهای سرطانی به روند درمان انواع سرطان کمک میکند.