جهان چگونه پایان می‌یابد؟

فرادید | همیشه انسان درگیر این قضیه بوده است که جهانِ هستی چه زمانی ممکن است به پایان برسد و این خاتمه، چگونه به وقوع می‌پیوندد. از فلاسفه بگیرید تا دانشمندان و پژوهشگران دینی و افراد عادی و حتی کودکان. کمتر انسانی را می‌توان سراغ داشت که اقلا یک بار در زندگی‌اش، به طور دیوانه‌واری به این موضوع فکر نکرده باشد. این سوال، یکی از اساسی‌ترین سؤالات تاریخ بشریت است و قدمت آن به هزاران سال می‌رسد. هر نژاد و قوم و گروهی، یک پایان خاص برای جهان برشمرده‌اند. حتی افسانه‌ها، اسطوره‌ها و کتب مذهبی نیز بار‌ها به پایان جهان اشاره کرده‌اند. چیزی که میان همه‌ی این نظرات مشترک است، واژه‌ی «پایان جهان» است.

چیزی که می ‌دانیم این است که دیر یا زود این اتفاق می ‌افتد. البته نگران نباشید. عمر شما و حتی نوه‌ی نوه‌ های شما نیز به دیدن پایان جهان، قد نخواهد داد. با تمام این تفاسیر می ‌خواهیم بدانیم نظر علم کیهان شناسی در این باره چیست و اینکه در عمل چه اتفاقی برای جهان رخ خواهد داد.

به گزارش فرادید؛ عالم ما ۱۳.۸ میلیارد ساله است. همه چیز با انفجار بزرگ آغاز شد. انفجاری از یک نقطه‌ی کوچک که تمام ماده‌ی جهان هستی در آن متراکم شده بود. ما انفجار این نقطه کوچک این را آغاز جهان می‌دانیم. در لحظه‌ی انفجار بزرگ، فضا در همه جهات به صورت همزمان، یک بار برای همیشه پدید آمده و در طول زمان جهان ما تحول یافته و بزرگ شده است.

اتم‌ها، ستارگان، کهکشان‌ها و بالاخره سیارات با نقش آفرینی مهم نیروی گرانش شکل گرفتند و بدین صورت ما می توانیم آسمان شب را تماشا کنیم و درباره‌ی طبیعت عالم‌مان شگفت زده شویم.

آیا می‌توانیم تا همیشه به ستارگان خیره شویم یا جهان ما تغییر خواهد کرد؟ آیا جهان به پایان خواهد رسید؟

سرنوشت جهان ما به سه مؤلفه مهم بستگی دارد: ماده، انرژی و خط شواهد رصدی نشان می‌دهد جهان ما تخت است. باید مقادیر کافی ماده و انرژی در جهان وجود داشته باشد تا تخت بماند. اگر ماده و انرژی عالم بیش از اندازه باشد، عالم به سمت داخل خم می‌شود و بسته خواهد شد و اگر ماده و انرژی عالم از حدی کمتر باشد، عالم به سمت بیرون خم می شود و باز خواهد شد. تمام ماده و تابشی که در عالم می ‌بینیم برای تخت نگهداشتن عالم کافی نیست. اما در عالم ما چیز دیگری وجود دارد که ما آن را ماده ی تاریک می نامیم.

خلا فضا خلا واقعی نیست. بلکه پر است از ذرات مجازی‌ای که به طور ثابت به وجود می ‌آیند و از بین می‌ روند. خلا فضا انرژی این ذرات را دارد که ممکن است موجب تولد و تورم کیهان ما باشد. به خاطر انبساط پیوسته، چگالی ماده و نور کم می شود، اما انرژی خط ثابت می‌ماند. این انرژی تاریک به صورت عامل ضد گرانشی عمل می‌کند و فضا را گسترده و تخت می‌کند. مقدار انرژی تاریک در متر مکعب، یک میلیارد بار کوچکتر از انرژی آزاده شده در اثر افتادن یک همستر از ارتفاع یک متری است.

به گزارش فرادید؛ با این حال، این انرژی تاریک است که سرنوشت نهایی عالم را رقم خواهد زد. جهان ما دستخوش انبساطی غیر قابل کنترل می‌شود. کهکشان‌ها از یکدیگر دور و دورتر میشوند و سرانجام تولد ستارگان متوقف می‌شود. در ۱۰۰ هزارمیلیارد سال تمام ستارگان، مانند منور‌هایی که در آتش بازی خاموش شده و سپس می‌افتند، خواهند مرد. سیارات از مدارشان خارج می‌شوند و تنها در فضای تاریک، سرگردان خواهند شد.

در طول میلیارد‌ها میلیارد سال چیزی جز سیاه چاله‌ها باقی نمی‌ماند، اما درنهایت آن‌ها هم تبخیر میشوند و جهانِ باشکوه ما، به دریایی سرد و تاریک بین ذرات دورافتاده از هم تبدیل می‌شود جایی که هیچ اتفاقی نمی‌افتد. ما مرگ گرما را تجربه خواهیم کرد.

با این حال، این موضوع به واقعیت انکار ناپذیر طبیعت مجرم ما یعنی انرژی تاریک وابسته است. ممکن است با گذر زمان قوی‌تر شود در میلیارد‌ها سال آینده، ستارگان و سیارات در اثر انبساط از هم فرو می‌باشند. حتى اتم‌ها هم به خاطر چه گسست (فروپاشی بزرگ) از بین میروند. م

ممکن است که انرژی تاریک کاهش یابد و انبساط آهسته شود. در این صورت، آسمان شب روشن‌تر می‌شود و، چون فضا در حال رمبیدن است دما افزایش می‌یابد و ستاره منفجر خواهند شد و اتم‌ها از هم جدا میشوند. همهی ماده به سیاه چاله‌ها خواهند رمبید و عالم با رمبش بزرگ پایان می‌یابد.

فیزیکدان روس تبار آمریکایی، آندرای لینده معتقد است که ما در حبابی منبسط شونده در میان سایر حباب‌ها هستیم که همه‌ی این حباب‌ها در عالمی بزرگتر اند. هر کدام از این حباب‌ها مقدار انرژی تاریک متفاوتی دارند و به صورت متفاوتی تحول پیدا می‌کنند. جالب است بدانیم؛ اگرچه ممکن است بخش‌هایی از عالم ما به پایان برسد با این حال در بخش‌های دیگر حیات در تمامی شکل‌های ممکن، شکوفا میشود. در دور‌های ابدی بدون آن که به پایان برسد.