خبر مذاکره سری ایران-آمریکا درعمان قابل اعتماد است؟

فرادید | این اولین بار نیست که در طول ۶ ماه گذشته، موضوع مذاکره سری ایران و آمریکا درکشور‌های حوزه خلیج فارس مطرح می‌شود. اما در تازه‌ترین ادعا روزنامه کویتی «الجریده» با تیتری تحت عنوان «مذاکره مستقیم و مخفیانه در عمان بین دولت ترامپ و شاهین‌های ایران» بار دیگر این موضوع را به سرخط خبر رسانه‌های داخلی تبدیل کرد.

به گزارش فرادید، این روزنامه در روز‌های گذشته با انتشار گزارشی مدعی مذاکره سری ایران و آمریکا شد و نوشت: "نمایندگانی ازجلمه یک شخصیت اصولگرا در ایران و دولت ترامپ در عمان در حال مذاکرات محرمانه هستند. دولت امریکا طرح پیشنهادی برای همکاری و پایان دادن به همه اختلافات دو کشور ارائه کرده و در چارچوب این مذاکرات، دونالد ترامپ رئیس جمهور امریکا برای سفر به تهران، امضای توافقنامه میان دو کشور با رهبر عالی ایران و تضمین برداشتن تحریم‌ها اعلام آمادگی کرده است. "

البته این روزنامه منبع خبر مذاکره ایران و آمریکا را یک شخصیت سیاسی برجسته اصولگرا معرفی کرده، اما نام و هویت او را فاش نکرده است.

در بخشی از این گزارش به عدم حضور دولت روحانی در این مذاکرات اشاره شده و آمده است: "نمایندگان ترامپ گفته‌اند که او قطعاً در انتخابات بعدی ریاست جمهوری امریکا پیروز خواهد شد، اما آن‌ها نمی‌خواهند با دولت روحانی بر سر میز مذاکره بنشینند، زیرا او هیچ قدرتی برای اجرای تعهدات خود ندارد و همیشه همه را به کارشکنی در توافق متهم می‌کند. "

«الجریده» همچنین نوشته که "سازمان اطلاعاتی آمریکا به ترامپ توصیه کرده که منتظر دولت اصولگرا در ایران باشد و به دولت روحانی، تکیه نکند. "

این روزنامه مدعی است که در این مذاکره طرف آمریکایی به نمایندگان این شخصیت اصولگرای ایرانی گفته اند که همه برآورد‌های آن‌ها تایید می‌کند رئیس جمهور بعدی ایران یک اصولگرا خواهد بود.

ادعای روزنامه «الجریده» در حالی است که تاکنون هیچ یک از مقامات ایرانی و آمریکایی تاکنون این مذاکره را تایید تا تکذیب نکرده اند. اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا در جریان یک نطق انتخاباتی در ایالت فلوریدا اعلام کرد که پس از انتخابات شرایط برای توافق با ایران و ونزوئلا شده سخت‌تر خواهد بود.

دولت ترامپ در طول یک ماه گذشته بار‌ها به مذاکره با ایران تا پیش از انتخابات ۲۰۲۰ برای رسیدن به یک توافق هسته‌ای جدید تاکید کرده است. اما ناظران این تاکید را تبلیغات انتخاباتی قلمداد می‌کنند.

اوایل مردادماه سال ۹۷ بود که رسانه‌ها خبر از مذاکره محرمانه میان ایران و آمریکا در عمان دادند. اما همان زمان سخنگوی وزارت امور خارجه این موضوع را به سرعت تکذیب کرد و گفت که "با این آمریکا و سیاست‌هایی که در پیش گرفته قطعاً امکان تعامل و گفتگو وجود نخواهد داشت. "

بار دیگر این ادعا در تیرماه سال جاری خبرساز شد. ادعایی که برخی رسانه‌های عرب به آن پرداخته بودند، اما در نهایت مایک بل، مشاور وزارت خارجه آمریکا در امور ایران و معاون ویژه دونالد ترامپ در امور خاورمیانه در گفت‌وگوی با روزنامه سعودی الشرق الاوسط این مذاکره سری را تکذیب کرد.

او گفت که "هیچ مذاکره محرمانه‌ای میان ایران و آمریکا در مسقط در جریان نیست و واشنگتن به منافع و متحدانش در خاورمیانه پشت نخواهد کرد. ".

اما حالا روزنامه کویتی «الجریده» این ادعا را مطرح کرده است. روزنامه‌ای که به اعتقاد کویتی‌ها زرد محسوب می‌شود و بیشتر اوقات اخبار کذب را منتشر می‌کند. از طرفی در گزارش اشاره شده که خبر مذاکره سری در گفتگو با یک شخصیت برجسته اصولگرا مطرح شده است.

این مسئله باعث شد تا برخی رسانه‌های داخلی نگارنده گزارش را نماینده این روزنامه در ایران معرفی کنند. اما بر اساس اعلام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی این روزنامه کویتی، به طور رسمی در ایران خبرنگاری ندارد.
با این وجود، گزارش «الجریده» را نمی‌توان قابل اطمینان دانست، چراکه بعید به نظر می‌رسد که حتی در صورت وجود مذاکرات سری، کسی از طرفین بخواهد متن گفتگو را با رسانه‌ها در میان بگذارد. حال آنکه الجریده بدون توجه به صحت سنجی متن و گزاره‌ها اقدام به انتظار گزارشی تایید نشده و غیر قابل اعتماد کرده است.

البته برخی هم می‌گویند که اولین مذاکرات محرمانه ایران و آمریکا در بهمن سال ۹۱ در عمان صورت گرفت، پس نباید احتمال مذاکره را نادیده گرفت.

برخی ناظران معتقدند که سیگنال‌های ارائه شده در گزارش «الجریده» اهداف انتخاباتی را در ایران دنبال می‌کند. آن‌ها می‌گویند که طیف قابل توجهی از اصولگرایان در طول عمر دولت حسن روحانی، منتقدان رویکرد او در سیاست خارجی بوده اند، حال با این موضوع می‌خواهند فضا را برای حضور یک دولت اصولگرا فراهم کنند.

برخی فعالان رسانه‌ای نزدیک به دولت هم درباره گزارش الجریده می‌گویند که نگارنده این مطلب با یادآوری مذاکرات پنهانی که در سال‌های پایانی دولت محمود احمدی‌نژاد خارج از اراده و اثرگذاری دولت او در عمان شکل گرفت و به نحوی پایه مذاکرات منتهی به برجام در دولت روحانی شد؛ خواسته اند جنبه افشاگری یک خبر باورپذیر را به آن بدهند.

آن‌ها معتقدند که اردوگاه تبلیغاتی جریان منبع ناشناس گزارش الجریده، می‌خواهد با انتساب آغاز مذاکره پنهانی با آمریکا به اصولگرایان، بر سبد رأی کاندیدای این جریان بیفزاید.

اما برخی هم این گزارش را ناشی از نگاه تبلیغات انتخاباتی نمی‌دانند.

این دسته از ناظران معتقدند که بخش‌های از گزارش روزنامه کویتی «الجریده»، حاوی گزاره‌هایی است که فارغ از درستی یا نادرستی و بدون درنظر گرفتن میزان باورپذیری بر اساس آنچه در صفحه شطرنج مسائل جاری میان ایران و امریکا وجود دارد، می‌تواند توجه هر رسانه‌ای را به خود جلب کند و حائز ارزش خبری برای بازنشر دادن گزارش این روزنامه تلقی شود.